20
ceerd voedsel uit de rest van de wereld
was het wisselgeld dat Europa moest beta
len om de eigen handel en (groot)industrie
vrije toegang te garanderen tot de wereld
markt.
Gevolg van dit alles is dat ook hier de
voedselproductie zo efficiënt en econo
misch mogelijk moet gebeuren, want an-
Zien we deze gevolgen al op Walcheren?
Nog nauwelijks, maar de boeren die in de
toekomst volledig de kost willen verdienen
op hun boerderij, zullen zeker die kant op
moeten. Cees Bierens dacht vijftien jaar
geleden dat misschien een tiental bedrij
ven zich in die richting zou ontwikkelen.
Het zijn er nu nog maar enkele maar er
komen er nog wel een paar bij, ver
wacht ik.
't 'Of in den 'oek, Biggekerke, augustus 2010.
(foto Leo Holles tel le)
ders is er voor de producent zelf 'geen
droog brood te verdienen'. Wat zien wij
daarvan aan het landschap? Grote, rechte,
vlakke percelen grond. Grote stalcom-
plexen, met honderden melkkoeien die
echt de wei niet meer in kunnen. En zo
kunnen we nog even doorgaan.
Parttime landbouw
De Walcherse boer heeft in meer
derheid gekozen voor een andere
oplossing. Omdat bijna alle bedrij
ven te klein geworden zijn en schaal
vergroting in de Walcherse omstan
digheden bijna onmogelijk is, zijn de
meeste boeren er iets 'bij' gaan doen.
De meeste bedrijven worden nu ge
rund als parttime bedrijven. Dit is
een ontwikkeling die al jaren bezig
is. Waar overtollige arbeid eerst bij
buren, als loonwerker, in de bouw of
in de haven werd ingezet, zie je nu
steeds vaker agrarische onderne
mers een fulltime baan aannemen
en in de weekends en 's avonds het
werk op de boerderij uitvoeren.
Bovendien hebben nu man en
vrouw steeds vaker allebei een
baan buiten de deur. Vroeger was
boerin zijn een fulltime baan, waarmee
vreemde arbeid werd uitgespaard. Nu hou
den de meeste partners hun baan aan en
wordt het steeds normaler dat de boer tijd
vrijmaakt om voor de kinderen te zorgen
en ze naar het kinderdagverblijf of de
school te brengen.
Een ander fenomeen is het opzetten van
een nevenbedrijf, van constructiebedrijf tot
adviesbureau en van manege tot minicam-
