Tuchtelingen
Geschiedenis van het gevangeniswezen te Middelburg
Voor zover bekend werden in Middelburg
tot ongeveer het jaar 1500 lastige perso
nen zoals bedelaars en krankzinnigen
opgesloten in het 's-Gravensteen, ook wel
Steen genoemd. Men sprak ook wel van
het Pijnhuis. In een oude stadsrekening uit
werden opgesloten in de Zuiddampoort,
die stond bij de Dambrug, tegenover de
Schuitvlotstraat. Hetzelfde gebeurde in de
Noordpoort. Deze poorten waren geen
echte gevangenissen, maar huizen van
bewaring.1
'f Rasp- en Spinhuys tot Middelburg. Detail
van een kopergravure, z.j., uit de 'Cronyk' van
Smallegange. Zeeuws Archief, Zeeuws Ge
nootschap, Zelandia Illustrata, deel II, nr. 428)
1477 staat een post voor dit Pijnhuis. In
1488 vond er een verbouwing plaats.
Uit een rekening van 1475, inzake gelever
de touwen, blijkt dat er ook gevangenen
Straffen
In die tijd werd iemand die een zwaar ver
grijp had gepleegd, meestal óf ter dood
veroordeeld óf verbannen. Het doodvonnis
werd voltrokken met de 'zweerde', met de
'baste' (de strop), maar ook door middel
van radbraken. Het verbannen gebeurde
pas nadat de schuldige eerst gegeseld
dan wel gebrandmerkt was. Pas later ont-
