Ratten in
de Rouwzaal
De Geneeskundige School in Middelburg, 1824-1866
Naschrift
Ik ben mij ervan bewust dat veel Nederlan
ders ook een dergelijke gebeurtenis zou
den kunnen beschrijven of reeds hebben
beschreven. Ik kon betrekkelijk nauwgezet
zijn, omdat ik in de winter van 1944/'45
voortdurend gewerkt heb aan een lange
brief aan mijn ouders in Zutphen. Direct na
de bevrijding in mei 1945 heeft een Neder
landse militair deze meegenomen naar
Zutphen. Na de dood van mijn ouders
bleek deze brief bewaard gebleven, zodat
ik sindsdien beschik over een goed verslag
van mijn belevenissen in het laatste deel
van de Duitse bezetting.
Prof. dr. G. Wagenaar
Dit artikel is in een iets uitgebreider vorm eer
der gepubliceerd in Tijdschrift voor Dierge
neeskunde, deel 125, juni, aflevering 12, 2000.
Gepubliceerd met toestemming van de auteur
en de redactie van het tijdschrift.
Na de Franse Tijd (1795-1813) zag de
regering in dat de opleiding van heelmees
ters voor verbetering vatbaar was. Vooral
de geneeskunde op het platteland stond in
die tijd niet hoog aangeschreven. In de
Zeeuwse Encyclopedie worden de heel
meesters uit die tijd "aan hogerwal geraak
te barbiers" genoemd. De heelmeesters,
die toen nog chirurgijns heetten, hadden
praktijklessen gevolgd in ziekenhuizen.
Behalve het aftappen van bloed, het snij
den in etterbuiten, het amputeren van
ledematen en het aanbrengen van verban
den knipten en scheerden ze. Na voldoen
de praktijkervaring bleven ze in de zieken
huizen werken, werden ze officier van
gezondheid bij de schutterij, land- en zee
macht of in een militair hospitaal of ze
richtten een praktijk op in een dorp.
In de Koninklijke Besluiten van 6 januari
1823 en van 17 mei 1824 stond dat er
scholen moesten komen "tot aankweeking
van Heelmeesters, Vroedvrouwen en Apo
thekers". Het Koninklijk Besluit van 17 mei
1824 vermeldde dat ook Zeeland in aan
merking kwam voor een Geneeskundige
School. Middelburg was de uitverkoren
plaats.
Een somber en ongezond gebouw
De oprichting was dus een Koninklijk
Besluit maar daar was ook alles mee
gezegd. De school mocht de schatkist van
het Rijk niets kosten. De kosten kwamen
dus ten laste van de provincie Zeeland en
de stad Middelburg. De school kwam
onder toezicht te staan van de Provinciale
Geneeskundige Commissie, die op haar