Lange Jan helpt Lange Jan
Naoorlogse hulpverlening van Amersfoort aan Middelburg
noemen ze zandschieten. (P) Heb je op
school wel eens van voorschieten of geld
schieters gehoord?"
"Ja, dat wel."
"Je moet daarbij denken aan aangeven. Bij
het zandschieten geeft men het zand van
uit de diepte aan en dat wordt vervolgens
op een kar of wagen gegooid. Maar we
dwalen een beetje af van ons onderwerp,
Jeroen. We rijden naar Sint Laurens."
"Het was een interessante dag, opa."
"Misschien zijn er nog wel enkele boeren-
grondsoortnamen meer, maar op dit
moment zou ik ze niet weten."
"Opa, ik vond het zo wel genoeg, hoor."
A. de Visser
Geraadpleegde literatuur:
-\J. Bennema en K. van der Meer, 'De bodem-
knrtering van Walcheren', 's-Gravenhage 1952.
- G. Pleijter, 'De bodemgesteldheid van het
ruilverkavelingsgebied Walcheren' (Rapport
412, Zeeland).
- G. Pleijter, 'Kwaede grond en zachte zaevel',
in: Walacria deel 8, 1996.
- A. de Visser, 'De bodem van Walcheren en
zijn geschiedenis'in: Zeeuws Tijdschrift, mei
1954.
- A. de Visser, 'Kunstmatige gronden in
Nederland', in: Boor en spade nr. 6 (1957-
1958).
De Lange Jan... Vrijwel iedereen op Wal
cheren weet dat daarmee de Abdijtoren
van Middelburg wordt bedoeld. Dat de
Onze-Lieve-Vrouwetoren van Amersfoort
ook die bijnaam draagt, is op ons eiland
minder bekend. En het verband tussen die
twee? Daarvoor moeten we terug naar de
eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog.
Hulpacties
Toen in mei 1945 heel Nederland was
bevrijd, werden in het noorden van ons
land hulpacties georganiseerd ten bate
van getroffen gebieden in het zuidelijke
deel. Zo adopteerde Leiden Vlissingen,
Amersfoort Middelburg en Utrecht West-
kapelle.
Overigens waren het niet alleen Neder
landse gemeenten die hulp verleenden,
ook het buitenland droeg zijn steentje bij.
Met name Engeland, Denemarken, de Ver
enigde Staten, Zweden en Zwitserland
probeerden de ergste nood te verzachten.
Bij die hulpverlening speelde Nederlands
Volksherstel een belangrijke rol. Dit was
een organisatie die, tijdens de bezetting
voorbereid, op 9 juli 1945 werd opgericht
met het doel de materiële, fysieke en
morele noden van het Nederlandse volk te
lenigen.
Ook in Amersfoort opereerde een afdeling
van Volksherstel. Medio 1945 begon deze
afdeling met het inzamelen van geld en
goederen voor Middelburg. Ook werd een