Biologisch-dynamische
landbouw op Walcheren in 2010
2010
Anno 1998 begint de biologisch-dynami
sche landbouw een volwassen gezicht te
krijgen, hoewel daar voor het bedrijf Ter
Linde een lange weg aan vooraf is
gegaan.
De vraag is echter hoe het er in 2010 voor
zal staan. Om daar iets over te kunnen
zeggen, moet worden teruggekeken in de
tijd.
Doorbraak
Het bedrijf Ter Linde werd omge
schakeld tot biologisch-dynamisch
in 1932, toen er in feite nog niets
bekend was van een milieuvervui
lende werking van landbouw. Deze was
toen nog relatief extensief. Er werd met
paarden gewerkt in plaats van met machi
nes. Er was geen chemische onkruidbe-
strijding of gewasbescherming. Onkruid
werd met de hand bestreden.
Er werkten ook veel meer mensen in de
landbouw dan de drie procent van de
beroepsbevolking die er tegenwoordig in
werkt. Maar de productie was dan ook veel
lager, en de sociale omstandigheden voor
de dagloners waren vaak niet om over
naar huis te schrijven.
Toch kwam het niet tot een grote door
braak van de biologisch-dynamische land
bouw in Nederland. In de afgelopen
decennia is de productie van de gangbare
landbouw geweldig toegenomen. Door
gebruik te maken van kunstmest, chemi
sche bestrijdingsmiddelen en machines
werd de productie enorm opgevoerd. En
waarom zou je zoeken naar alternatieven
als de resultaten goed zijn?
Alternatief voor gangbare landbouw
Juist door de negatieve invloed die de
gangbare landbouw heeft op ons milieu, is
de biologisch-dynamische landbouw in de
belangstelling komen te staan. Zij wordt
tegenwoordig gezien als een milieu- en
diervriendelijk alternatief voor de gangbare
landbouw en heeft dan ook de laatste
jaren een stormachtige ontwikkeling door
gemaakt. Al met al zijn de productie, de
afzet en de interesse in de biologisch-
dynamische landbouw sterk geste
gen. De Wageningse landbouwuni
versiteit heeft sinds 1985 een leer
stoel biologische landbouw. De
landbouwvakbladen negeren de
biologische landbouw niet langer.
Al met al positieve ontwikkelingen
die maken dat de gedachte aan een biolo
gisch-dynamische toekomst niet langer
irreëel is.
Een belangrijke bijdrage aan het volwas
sen worden van de biologisch-dynamische
landbouw is de oprichting geweest van
SKAL. Deze organisatie controleert alle
biologisch-dynamische producten en pro
ducenten en staat er garant voor dat er
niet geknoeid wordt.
Technologie
Maar is deze ontwikkelingslijn voor de bio
logisch-dynamische landbouw lineair door
te trekken, of komt het tot een geheel
andere ontwikkeling in 2010?
De gangbare landbouw heeft namelijk -
noodgedwongen, maar toch... - een meer
milieuvriendelijke weg ingeslagen. En de
technologie helpt daar een handje bij.
Twee sleutelbegrippen zijn bij de nieuwe
ontwikkelingen in de landbouw naar 2010
van belang, te weten: kostprijsverlaging en
evenwicht op de mineralenbalans. De
landbouw van het jaar 2010 zal aan beide
moeten voldoen om op Walcheren te kun
nen blijven voortbestaan.
