heren regenten van het Simpelhuis geen bijdrage
wilden geven voor de kosten van een dakrepa
ratie. Dat was vroeger nooit een probleem
geweest, omdat de onderhoudskosten steeds uit
de stadskas werden betaald.
De Engelse Kerk (net als de Waalse) behoorde
tot de bevoorrechte Ned. Herv. Kerk.
Dat veranderde tijdens de Bataafsche Republiek.
In 1798 werden alle kerkgebouwen door de
magistraat verdeeld. De Engelse Gemeente was
zo dus eigenaar van de kapel geworden. Dat
betekende echter wel: onderhoud voor eigen
rekening. Vandaar ook het verzoek aan de
heren regenten. Maar die weigerden pertinent.
De oorspronkelijke toegang met de Tudorboog)
werd gerestaureerd en weer in gebruik geno
men. Het raam erboven bleef dicht.
De bij de Engelsen in gebruik zijnde ingang
werd dichtgemetseld en het poortje met het
portaal (bij de brand in 1940 beschadigd) werd
met de belendende huizen weggebroken. In de
kerk zit daar nu een muurkastje.
Het orgel en de consistoriekamer werden ver
plaatst en bevinden zich nu aan de kant van het
Simpelhuis. Het hele interieur is dus weer een
slag gedraaid. De kerkgangers zitten nu met het
gezicht naar het voormalige koor..
Daar staat nu ook de preekstoel (uit de 17e eeuw).
Zonder klankbord en achterpaneel. Het klank
bord ligt in een kelder van de Wandelkerk en
het paneel hangt aan de muur in de consistorie
kamer. Aan de muur daartegenover zit een
gedenkplaat uit de U.S.A. (1913).
Gedenkplaat 1913
Onder de tekst staan van links naar rechts de
wapens van Zeeland, Middelburg en Nassau.
Bovenaan links en rechts resp. Nederland en
Amerika. De afbeelding midden boven is een
schip op zee; kennelijk de Mayflower en twee
mannen die net aan wal stappen. Eronder staat:
Anno 1620.
Die mannen waren Pilgrimfathers; Engelsen,
die zich verzetten tegen de Anglicaanse Kerk.
In 1607 vluchtten ze naar Amsterdam en Leiden.
Uit angst geheel te 'verhollandsen' vertrokken
ze in 1619 weer met de "Speedwell" naar South
ampton en zeilden onder leiding van John
Robinson naar Amerika, waar ze in 1620 voet
aan wal zetten.
Browne, Cartwright en Harrison waren in 1584
al naar Middelburg uitgeweken, omdat ze zich
Kffif 1582 10)3
ONE INCHRIST
TO-the-gloryof-tiie-triune-god
IN-HONDR*OP'\VlU.1AM'OF-NASSAU,AND'THE'IIOSPrrADU.
c5^<^MnJDElB1JRG'At)D'TOYllE*rOUNDER5'Or
hoderN'Concregational-onrn.R
RRHWNF t CARTWRIGHT HARRISON
THE'CONGRECAnONAt'SyNDAY^CHOOLyOF-TIIE
GRATEFULLVREAR'TIHS'MEMORIAE
SEPTEM0EIH013
niet konden en wilden aanpassen aan het gezag
van de Anglicaanse Kerk. De 'Modern Congre
gational Church' uit Amerika beschouwde hen
als de grondleggers van hun kerk.
Ter ere van de gastvrije stad Middelburg, de
prins van Oranje en Browne met zijn volge
lingen, werd in 1913 aan de kerkeraad van de
Engelse Kerk een plaat overhandigd. Tijdens
een druk bezochte kerkdienst werd die onthuld.
In de toespraken werd Middelburg als vrije stad
geroemd en werd gewezen op de onderlinge
verbondenheid van Nederland met Amerika.
Men was zich overigens wel bewust van de zwak
ke positie van de Engelse Kerk. De Amerikaan
se predikant Eliot Griffis )uit Ithaca, staat New
York), die een aantal jaren in Middelburg woon
de en erelid was van het Zeeuwsch Genoot
schap, verklaarde waar mogelijk hulp te zullen
bieden. Maar mocht onverhoopt de Engelse
Kerk in Middelburg opgeheven worden, dan
zou de plaat eigendom worden van het Zeeuwsch
Genootschap. Bij de restauratie (1955) is hij van
de zijmuur naar de consistorie verplaatst.
Orgel
Het orgel, gebouwd in Lod. XV-stijl, staat op
twee Corinthische zuilen. Er hangen bordjes
aan voor de vermelding van de te zingen
liederen. Het woord 'hymn' verwijst nog naar de
tijden van de Engelse Kerk van weleer.
Oorspronkelijk stonden de zuilen op de vloer.
Nu, een etage hoger, op de galerij.
Het orgel is gemaakt door de orgelbouwer
George Stevens uit Den Haag en in gebruik
genomen op 6 september 1761Predikant in die
dienst was Rev. James Yair van de Schotse
Kerk in Veere, die als tekst koos Efeze 5:19.
De predikantsplaats van de Engelse Kerk in
Middelburg was toen net vacant. Ds. M. van
der Wind was met emeritaat en zijn opvolger
31
