CATALOGUS 'ZEEUWSE HISTORIE IN KRANTEKNIPSELS'
OPEN DAG
100 JAAR RIJKSARCHIEF IN ZEELAND
Zoals U bekend zal zijn, beschikt onze Kring
over een kranteknipselverzameling, geschreven
en bijeengebracht door L. van Wallenburg
(1898-1981). Deze verzameling werd ons ge
schonken door zijn weduwe.
Reeds ruim zes jaar is een werkgroep van onze
Kring bezig om deze verzameling te ordenen en
te beschrijven. De werkgroep Van Wallenburg
(zo noemen we haar) legt het resultaat van haar
arbeid vast in de catalogus 'Zeeuwse historie in
kranteknipsels'.
Vorig jaar mei kwam het derde deel van deze
catalogus klaar. Door enkele misverstanden
werd dit deel 3, dat betrekking heeft op de
knipsels betreffende Zeeuwsch-Vlaanderen en
Belgisch West-Vlaanderen, pas begin november
1989 gebundeld.
Het eerste exemplaar van dit derde deel werd op
22 november 1989 door de heer J. Luteijn, lid en
stimulator van de werkgroep, aan de voorzitter
van de Heemkundige Kring West Zeeuws-Vlaan-
deren, tijdens een bijeenkomst van deze kring in
Oostburg, aangeboden. Namens het bestuur
van onze Kring was de secretaris daarbij aanwezig.
Inmiddels is het vierde deel van de Catalogus
uitgebracht. Dat vierde deel heeft betrekking op
knipsels betreffende Noord-Zeeland: Goeree-
Overflakkee (dat door de heer Van Wallenburg
kennelijk ook tot Zeeland gerekend werd),
Schouwen-Duiveland, St. Philipsland en Tholen.
Het eerste exemplaar van dit deel is inmiddels
aan de voorzitter van de Vereniging Stad en
Lande van Schouwen-Duiveland aangeboden.
Het Rijksarchief in Zeeland viert dit jaar zijn
honderdjarig bestaan als rijksarchief in de pro
vincie. Ter gelegenheid hiervan zal er een aantal
aktiviteiten worden georganiseerd, waaronder
een open dag op 1 september 1990.
Het Rijksarchief in Zeeland wil tijdens deze
Open Dag belangstellenden kennis laten maken
met de instelling, waar vele oude Zeeuwse ar
chieven worden bewaard voor het nageslacht.
Mensen die het rijksarchief al kennen via hun
bezoek aan de studiezalen biedt deze dag dé
gelegenheid om een kijkje achter de schermen te
nemen.
De Open Dag wordt gehouden van 10.00 tot
16.00 uur. Het adres van het Rijksarchief in
Zeeland is: Sint Pieterstraat 38 in Middelburg
(aan de zijkant van het Abdijcomplex, ca. 15
minuten lopen vanaf het N.S.- en busstation).
Vóór 1795 kende Nederland geen archiefwezen.
Ieder orgaan beheerde het eigen archief. Uit
gangspunt hierbij was geheimhouding, de arc
hieven waren ontoegankelijk voor derden.
In 1814 bepaalde Koning Willem I dat alle arc
hieven van de staat tot en met het jaar 1794 op
het Binnenhof bijeengebracht moesten worden
en onder beheer van een landsarchivaris gesteld.
Hiermee was het rijksarchief in 's-Gravenhage
opgericht. Er werd niet gerept over gebruik van
de archieven door derden. Pas in 1829 werden
daarvoor bepalingen gemaakt.
De archieven van Holland waren vanaf 1814 in
rijksbeheer. In de overige provincies werden
tussen 1817 en 1866 archivarissen aangesteld.
Het beheer van de archieven van de voormalige
gewesten werd als een provinciale taak opgevat.
Wel onderhielden de archivarissen steeds con
tact met het rijksarchief in 's-Gravenhage en
verleende het rijk bijdrage in de kosten van een
groot aantal provinciale archieven.
Geleidelijk werd de rijksinvloed zo groot, mede
door de toevloed van rijksarchivalia naar de
provinciale archieven, dat het nog maar een
kleine stap was van provinciaal naar rijksbeheer.
In Gelderland werd deze stap in 1877 het eerst
gedaan. Zeeland sloot de rij in 1890.
29
