PUBLICATIES ZEEUWS V.O.C.-FESTIVAL
8. Tussen 1695 en 1699 wordt een windmolen geplaatst op de Nelistoren vlakbij de
Campveerse Toren (Oranjeplein). Deze molen was eerst ingericht als boekweit
molen, een bijzonderheid, want meestal zijn boekweitmolens rosmolens, vanaf
1737 als pelmolen, en nog later als snuifmolen. In 1767 wordt de molen
afgebroken en de Nelistoren weer als toren hersteld.
9. In 1763 wordt de standerdmolen 'De Coe' vervangen door een ronde stenen
grondzeiler. De bouw wordt gegund aan Elias Eliassen, 'meester metser binnen
dese Stadt' voor £1237, wat ongeveer overeenkomt met ƒ.7400,- (en niet voor
1237,- zoals abusievelijk vermeld in De Wete van april 1987).
10. De oudste bekende eigenaar van 'De Koe' is niet J. Michielse, die in 1895 de molen
verkoopt. Vanaf 1786 wordt de molen gepacht door Thomas Machielse, de molen
is dan eigendom van Prins Willem V, als Markies van Veere. In 1795 wordt de
molen onteigend, komt aan de Bataafse Republiek, daarna Koninkrijk Holland en
Koninkrijk der Nederlanden. In 1828 wordt Jacobus Machielse, zoon van
Thomas, pachter. Deze Jacobus overlijdt in 1871, zijn vrouw pacht dan de-molen,
die in 1837 is verkocht aan Adriaan Boudewijnse, zoutzieder te Middelburg. In
1878 koopt Jacobus Machielse, na het overlijden van zijn moeder, de molen en
deze Jacobus Machielse verkoopt hem dan weer in 1895 aan Jacobus Willem
Markusse te Veere, Pieter Zuidweg en Pieter Cornelis Markusse, landbouwer te
Kats (en dus niet alleen aan de laatste twee).
11. In verband met zijn faillissement, gaat het aandeel in de molen van J.W.
Markusse, molenaar te Veere, in 1910 over naar P. Zuidweg en consorten te Kats.
12. De afspraak tussen de molenaar en de veerman, was die tussen J.W. Markusse en
Gerrit Schippers. Behalve dat de laatste veerman was, exploiteerde hij ook een
cafeetje aan de haven en later de Campveerse Toren. Het kwam voor dat de
molenaar erg vlug de zeilen ging minderen bij harde wind, waarna de veerman
dubbel tarief mocht rekenen. Als tegenprestatie werd Markusse dan zaterdags
getrakteerd op een borrel in het café van Gerrit Schippers.
13. Op 8 april 1939 (en niet in 1940) komt de molen 'De Koe' (en dit is dus de 3e molen
van die naam) te staan op naam van Adriaan Jan van den Hamer, evenals zijn
vader stammend uit een bekend molenaarsgeslacht in Zeeland.
Binnen niet al te lange tijd hoop ik te komen met een uitvoerige publicatie over de
molens en het molenwezen in Veere, met verantwoording van het hier genoemde.
Voorlopig dus deze correcties en aanvullingen.
Van juni tot en met september van dit jaar vond het groots opgezette Zeeuws
VOC-festival plaats. Gedeeltelijk als begeleiding van de diverse tentoonstellingen
verscheen een groot aantal boeken, waarvan u hieronder een opgave vindt. Enkele van
deze boeken hopen we in de volgende Wete te bespreken.
18
