BALTHASAR DE MOUCHERON
In het verslag van B. en W. over 1869 staat:
'Het hoofd der school, de heer Adriaan van Velsen, bezit de nodige kunde tot het
geven van onderwijs, is van onberispelijk gedrag. De zoo noodige bekwaamheid van
den hoofdonderwijzer tot het meedeelen van het onderwijs laat wel wat te wensen over.
Het schoollokaal verkeert in eenen goeden staat en bezit voor het getal leerlingen
voldoende ruimte'.
Het schoolhoofd vraagt op 22 februari 1870, na meer dan veertig jaar het onderwijs in
Aagtekerke gediend te hebben, op 65-jarige leeftijd ontslag, hetgeen hem eervol
verleend wordt op 1 juli 1870. Hij krijgt als aandenken van de gemeenteraad een
zilveren inktstel en een pensioen van 266,-. Zijn kerkelijke funkties blijft hij
aanhouden, tot 1881, het jaar waarin de Hervormde Diaconieschool wordt geopend en
de kerkelijke funkties voor het hoofd van die school bestemd zijn.
Het slot van dit artikel wordt geplaatst in de Wete van januari 1988.
door J.H. Midavaine.
Het jaar 1987 staat in het teken van de V.O.C.. Eén van de initiatiefnemers tot het
oprichten van de V.O.C. was Balthasar de Moucheron, die op het eind van de zestiende
eeuw een van de grootste reders van onze provincie was. Van 1585 tot 1598 was zijn
handelshuis in Middelburg gevestigd, van 1598 tot zijn faillissement in 1603 in Veere.
We weten dat De Moucheron bij zijn komst in Veere de beschikking had over een
twintigtal schepen, ongeveer 1000 man scheepspersoneel in dienst had en goed was
voor een jaaromzet van zo'n half miljoen gulden.
Hij dreef handel met de Kaapverdische eilanden (vellen voor de leerlooierijen en zout),
Porto Rico (suiker, gember en parels), Brazilië (hout), Oost- en West Indië, Ethiopië
(grein- of paradijszaad, peper, ivoor, goud en slaven), Frankerijk, Spanje, Syrië,
Griekenland, Egypte, de Canarische eilanden (wijn), de Azoren (wijn), als in het hoge
noorden de landen rond de Witte Zee. De export bestond voornamelijk uit lijnwaad,
zijde, fluweel, laken en Neuremberger waren.
Balthasar was een zoon van de franse calvinist Pierre de Moucheron, die omwille van
zijn geloof zijn vaderland verlaten had en zich in 1530 in Middelburg vestigde. Door
het stapelrecht van de franse wijnen werd deze stad regelmatig door zijn landgenoten
bezocht.Pierre trok in huis bij de groothandelaar en industrieel Antonie de Gerbier,
met wiens dochter hij later zou trouwen. Van de Gerbier leerde hij ook het
handeldrijven. Na verloop van tijd stichtte hij zijn eigen handelshuis.
Doordat Middelburg de concurrentie met Antwerpen niet meer aan kon en doordat
ook nog de pest uitbrak, is Pierre in 1545 naar Antwerpen vertrokken. Na zijn
overlijden in 1567 nam zijn oudste zoon Pieter de leiding van het handelshuis op zich.
Later zou zijn broer Balthasar de grote man worden.
In de strijd tegen de Spanjaarden vocht Balthasar als kolonel van de burgerwacht aan
de zijde van Marnix van St-Aldegonde. Na de val van Antwerpen (1585) vestigde het
huis zich weer in Middelburg.
Dat Balthasar een zeer ondernemend man was, moge blijken uit het feit, dat hij een
10
