de soldaten kozen toen ook maar het hazepad. Zo'n 2000 van hen sneuvelden, waaronder Haultain en de Antwerpse admiraal Jacobsen. In de resolutiën van de Staten-Generaal kunnen we de gevolgen lezen. Op 8 juni 1585 sprak men over 'den soberen ende benauden staet' van Antwerpen 'door de sluytinge van den riviere ende de leste nederlaeghe, dye syluyden gehadt hebben aen den Cauwensteynschen dijck'. Op 2 juli werd tevens gekonstateerd dat 'doer het verlies, by heur geleden op den Couwesteynschen dijck' de stad zonder geld was komen te zitten, zodat de soldaten niet uitbe taald konden worden. In juli restte Marnix niets anders dan de overgave te tekenen. Ook in het verdere verloop van de Opstand speelde de Cauwensteinse dijk nog een rol, zij het een bescheiden. De dijk kon als voorpost gebruikt worden om Bergen op Zoom te veroveren en bij een aantal pogingen om Antwerpen te heroveren stuitte men er eveneens steeds weer op. Doorsteken van de dijk werd in beide gevallen raadzaam geacht, waarbij de Staten-Gene raal aan de Staten en de Admiraliteit van Zeeland een belangrijke stem gaven. Een vernoemingsnaam? In het licht van het bovenstaande kan de vraag gesteld worden of de Kousteense dijk in Middelburg niet vernoemd kan zijn naar deze fel betwiste naamgenoot. De strijd om de dijk zal in Zeeland en Middelburg grote indruk gemaakt hebben. De val van Antwerpen betekende dat Middelburg definitief van zijn achterland werd beroofd. De funktie als voorhaven was daardoor onmogelijk geworden, te meer door de sluiting van de Schelde door de Staatse troepen. Veel Antwerpenaren keerden hun stad de rug toe en weken onder meer uit naar Middelburg. Ze zullen de grote en beslissende nederlaag op de Cauwensteinse dijk bij de Middelburgers levendig hebben gehouden. Daarbij komt dan nog het sneuvelen van de gouverneur van Walcheren en de invloed van de Zeeuwse Staten bij de latere kwesties over deze dijk. Mogelijk waren er zelfs Middelburgers persoonlijk betrokken bij de strijd in 1585. Een jaar later waren n.l. twee compagnieën burgers naar Lillo vertrok ken, van waaruit later de aanvallen werden ondernomen. De verloren strijd bij Antwerpen heeft voor de Middelburgers zowel emotionele, als ekonomische en politieke gevolgen gehad. In de 20e eeuw zou er zeker een straat naar genoemd zijn om de gebeurtenis te eren en levendig te houden. Of dit in Middelburg in het eind van de 16e eeuw is gebeurd, is uiteraard een ander verhaal. Wel ontstonden er in deze tijd veel nieuwe straten die alle een naam moesten krijgen. Zolang er geen bevredigender verklaring voor de naam Kousteense dijk in Middelburg wordt gevonden, wil ik daarom nadrukkelijk rekening houden met de mogelijkheid van een vernoeming naar zijn Antwerpse naamgenoot. Taeke Stol 23-2-1984 Geraadpleegde literatuur. K. Kareis: Middelburgse oude straten en hun namen (2); in: De Wete, 11(1982)4, p. 27. H.M. Kesteloo: De stadsrekeningen van Middelburg; in: Arcief Zeeuwsch Genootschap, VII(1894), deel IV p. 38 en 138, VIII(1897-1902), deel V p. 53. 5

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1984 | | pagina 7