MOMENTEN VOOR KLEINE MONUMENTEN
Aanvulling
nodig is om kleine monumenten te laten leven, zodat het geheel méér wordt
dan de som der delen.
Tenslotte; het is dikwijls moeilijk de grens te trekken tussen een geregistreerd
monument en een klein monument, vooral als het om onderdelen gaat. In dit
geval is het ook niet zo belangrijk waar die grens gelegen is.
Met dank aan J. Roose, Koudekerke.
Fr. Br.
Het artikel van Fr. Broeksma in De Wete, jaargang 12, nr. 4, over de steen
boven de toegang tot de particuliere grafkelder van de familie Van Doorn was
voor de heer drs. B.Z. Salomé uit Loosdrecht aanleiding om ons het volgende
te schrijven:
'Het Latijnse opschrift op de steen was voor mij een interessante puzzle die ik,
naar ik meen bevredigend, heb opgelost met behulp van woordenboeken,
grammatica en wat schoollatijn.
Dis Manibus blijkt een vaste uitdrukking te zijn. Manibus is hier niet afgeleid
van manus: hand, maar van manes: schimmen der overledenen, die als godde
lijk: di(v)us aangeduid plegen te worden. Als afkorting: DM of DMS: Di(i)s
manibus (sacrum) (gewijd aan komt het volgens één van mijn bronnen
talloze malen voor op grafschriften. Vrij vertaald dus bijvoorbeeld: 'Gewijd
aan de dierbare overledenen'.
De volgende zin vertaal ik zo: 'Abraham van Doorn heeft ervoor gezorgd dat
de overblijfselen van de leden van het geslacht Van Doorn in deze grafkelder
zijn bijgezet'. In plaats van het woord cubavit dat mijns inziens niet bestaat,
lees ik curavit: (hij) heeft verzorgd. Condi, van het werkwoord condere, kan
ook bijzetten betekenen, wat hier beter past dan stichten. Cineres cindi
(accusativus cum infinitivo): dat de overblijfselen bijgezet zijn.
De laatste zin blijft: 'Mogen de beenderen zacht rusten'.
Tenslotte lijkt het mij dat het jaartal 1812 later is ingevoegd, waarschijnlijk in
de plaats van een ander (later?) jaar'.
17
