WALCHEREN IN WOORD EN BEELD
Deze keer kan ik U deelgenoot maken van een antal toevalligheden op rij waaruit het leven en
dus ook deze rubriek, bestaat.
Bij toeval vertelde een collega me van een gesprek met een vriend van hem, een fanatiek
foto-amateur, over een bijzondere deurklopper op een huis aan de kaai in Veere.
De vriend had hier, bij benadering, meer dan vijftien jaar geleden een detail foto van gemaakt
welke hij op zijn beurt weer aan een andere vriend had laten zien. Deze herkende indertijd in
de deurklopper het wapen van de familie 'De Medici'. En volgens zijn lezing bestond het
ornament uit zes sinaasappels, terwijl dergelijke ornamenten werden aangebracht op panden,
waar de familie De Medici zaken of andere relaties mee had.
Op m'n speurtocht naar de deurklopper met m'n gezin raakte m'n vrouw aan de praat met
een andere vrouw over een klopper met sinaasappels. Deze vrouw die later Mevr. v.d. Berg
van het museum de Schotse Huizen bleek te zijn, verklaarde, niets van sinaasappels af te
weten in een of andere deurklopper, maar vertelde terloops dat in de Florentijnse deurklopper
op het huis waar ze woonde pillen voorkwamen in het ornament en deze pillen zouden het
wapen vormen van de familie de Medici. Hetgeen ze bij mijn snel en verbaasd naderbij komen
nog eens herhaalde.
En inderdaad in de rijkbewerkte deurklopper van het schotse huis 'De Struys' komen een
aantal bultjes voor die met evenveel fantasie sinaasappels of pillen genoemd kunnen worden.
U begrijpt de basis voor een nieuw onderwerp voor deze rubriek was gelegd.
Het wapen van de familie de Medici komt inderdaad in dit opmerkelijke ornament voor. In
het boek 'De Medici' van J.L. Pierson schrijft deze over dit wapen het volgende:
De bewering, dat de Medici vroeger apothekers waren en de 'palle' op hun wapen, pillen
betekenen is een fabel, die op de volgende wijze ontstond.
Caterina de Medici was in Frankrijk, ook al omdat zij niet van adel was, alles behalve bemind
en om haar onaangenaam te zijn, werd verteld, dat de Medici vroeger geneesheren en
apothekers waren en dat de Palle pillen betekenen, terwijl pil-pillola is. Dit verhaal is uit de
lucht gegrepen. De Medici's waren reeds twee eeuwen vóór Giovanni di Bicci (1360-1428)
kooplieden en bankiers en behoorden tot het gilde der bankiers. Wat de palle betekenen is
onbekend.
De bewering dat de bewoners van dit huis relaties hadden met de Florentijnse familie is
alhoewel vergezocht niet geheel ondenkbeeldig. Immers in dit rijtje huizen aan de Kaai in
Veere komen behalve de twee schotse huizen ook nog panden met de volgende namen voor.
'Bordeaux, Oxhoofd' welke een wijnhandelaar toebehoord heeft, die handel dreef op
Frankrijk, en Oostenrijk wat op een handelsrelatie met de Oostzeelanden duidde.
In de vijftiende eeuw heeft Piero JL Gottoso (de Jichtige) welke leefde van 1416 tot 1469 van
de Franse Koning Lodewijk XI het voorrecht gekregen de franse lelie op een der Palle van het
Medici wapen aan te brengen. Vanaf die tijd heeft het wapen altijd een blauwe bal met de
franse lelie; de overige palla's bleven rood.
Op de klopper zijn alle palla's echter gelijk bewerkt.
Er is niet het minste spoortje van iets te vinden dat op een franse lelie lijkt. M.a.w. of dit was
te lastig om aan te brengen, wat moeilijk aan te nemen is als we de rijk bewerkte klopper in
z'n geheel bekijken, of hij dateert van voor dit datum, wat ook moeilijk aan te nemen is.
De schotse huizen zijn pas gebouwd in 1561Het zal dan wel zo zijn dat de klopper veel later
aangebracht is, tenslotte vertoont de deur ook geen sporen van vijfhonderd jaar kloppen.
Overigens kun je je afvragen wat, behalve als klopper, de functie was van de versiering, was
14
