Wanneer een boekje als dit tot zoveel opmerkingen aanleiding geeft, moet het een
goed boekje zijn. Het is met veel kennis van zaken geschreven, in nuchtere trant.
Een compliment waard.
En dan DOMBURG. Heel persoonlijke herinneringen worden hier verwerkt bij deze
wandeling door het beroemde dorp. De schrijver heeft er zijn jeugd levendig in door
gebracht, en hij vertelt er smakelijk over. De grote inleiding levert ook andere fei
ten op. Bij de bouw van het stadhuis voor de smalstad Domburg in 567 bedroeg het
uurloon één cent voor de sjouwers. En dat waren de meesten toen.
Kostelijk is het verhaal over de waterpompen. Hoe een bijnaam ontstond vertelt hij
bij no. 34. Bij no. 2 over de naam Kraton 't zelfde. De schrijver heeft oog voor het
anecdotische. Eieren van gespikkelde 'oenders bij no. 1 3 is er een goed voorbeeld
van. Bij afbeelding no. 14 geniet hij nog steeds van de "practical joke" uit 1906 bij
de opening van de stoomtramdienst, maar ook de toelichting bij no. 1 7 is prachtig.
Hoe de woontoestanden nog waren in 1910 met een bedstee direct onder de pannen
verneemt men uit afb.no. 20. En het badpaviljoen uit 1889 op nr. 21, met binnenba
den, gevuld met verwarmd zeewater, gedragen uit zee met juk en emmers in een
ton op een karretje. Dit boekje zou een schets van deze wandeling door het dorp
verdiend hebben als begeleiding voor de velen, die Domburg minder goed kennen.
De samenstellers hebben voor hun werk 38 prentbriefkaarten mogen opnemen, van
één dorpskern derhalve. Er is een uitstekend gebruik van gemaakt.
Zelfs al weet men van het Domburgse leven weinig, men kan intens genieten van de
plaatselijke informatie.
v. L.
DE NIEUWE WADCHERSE ARKADIA, door Mr. Caspar van Heel
Binnen de mogelijkheden van de toegepaste foto-reproduktietechniek is hier een
mooie bundeling van een keuze uit het Walcherse prentenbezit bijeengebracht.
Hoe fraai is het gebouwd op Walcheren geweest, en hoe lang is het al geleden
De jaartallen en de notendop-beschrijvingen leren het ons. Hoe weinig is er in stand
gebleven, vergaan door de ouderdom en door het onvermogen tot onderhoud
Het boekje draagt kenmerken van snel verricht werk. De toelichting bij plaat no. 49
is onjuist; bij enkele andere kunnen vraagtekens worden geplaatst. De samensteller
heeft zich bij zijn vrij willekeurige keuze vermoedelijk ook laten beinvloeden door
de fraaie kleuren, waarmede de originelen dikwijls zijn opgezet. In zwart-wit druk
verliezen dergelijke tekeningen toch wel veel van hun aantrekkelijkheid.
Hoewel de tekeningen van bijv. Ar ends behoorlijk overkomen, zijn de oorspronkelijke
tekeningen in kleur zee veel sprekender; zie de nrs. 4,9, 29 en 34 van deze goede
tekenaar. Er worden overwegend architectuur-tekeningen getoond. Waarom dan de
ouderwetse prent van Pouwelsen over de Walcherse klederdracht Waarom enkel
tekeningen van Mondriaan (no. 6), terwijl ook zoveel andere bekende beeldende kun
stenaars op Walcheren hebben gewerkt Met Walcherse afbeeldingen als produk-
tie tevens.
De aanduidingen bij een aantal platen als "miniatuur Walcheren", no. 12, "Champig
non-kwekerij", no. 85, "Kindervakantieoord" no. 36, "Nieuw stadhuis", no. 46; "Ver
pleeginrichting", no. 64, onvolledigheid en overbodigheid als bij no. 62, zijn voor
een boekje van blijvende waarde als dit behoort te zijn, niet ter zake; enkele zijn
zelfs onjuist of reeds voor het verschijnen achterhaald.
In Gargon's Walcherse Arkadia van 1715 is de landelijke beschrijving een werkelijk
heid. Vandaar die fotografische herdruk in 1969. Deze Nieuwe Walcherse Arkadia
heeft wel de naam overgenomen, maar dit is weinig origineel. De bijschriften zijn
16
