- 23 -
standplaats. In de Zeeuwse stallen zag men telkens 2
koeien in eeri appartement; de bocht'.
•In deze stal staan de koeien vrij hoog; erachter in
oen tamelijk smalle groep en daarachter, lager, het
looppad. Als men .naar de koeien moet» moet men altijd
een stap opwaarts doen. Er zijn op Walcheren nóg vele
groepstallen en deze hebben altijd zeer goed voldaan.
De melk werd vroeger altijd per juk naar de boer
derij gedragen. Vooral in het najaar was dit een kar
wei;.óver smalle, slikkerige paadjes en via glibberi
ge, plankbrede vlonders over de sloten. Thuisgekomen
moest de melk gekarnd en tot boter of kaas verwerkt
worden. Daarna moesten de produkten wekelijks uitge
vent worden in de steden.
I-Iet was het gemoedelijke, landelijke leven, waarover
nog zoveel ouderen met weemoed namijmeren. Het was
ook de tijd, dat een boerenknecht of-meid zich voor
'een heel jaar verhuurde voor f.150,of minder en
dat een goede vaars f.150,kostte. We kunnen dus
zeggen, dat een vaars en een jaar arbeid van een
knecht ongeveer hetzelfde bedrag kostten.
De veeteelt was een arbeidsintensief bedrijf.
..Twee maal per dag moest er gemolken worden. Twee
maal per dag moest in de winter de mestgoot leeg—
geschept worden en moest de mest naar de mesthoop'
vervoerd worden; een zwaar werk. Er was ook nog de
verwerking' van de melk, de afvoer van de meikpro
dukten, 'schoonhouden van het melkgereedschapin
de winter het voeren van het vee, in de zomer het
aanleggen van een grote wintervoorraad voer, hst
vorstvrij houden van de voederbieten, het reinigen
on snijden ervan. In de tijd, dat arbeid slecht be
loond werd, liep dat allemaal goed en de mensen
wisten niet beter. Zo langzamerhand kregen we -ech
ter een verandering in de maatschappelijke omstan
digheden. Naarmate dp industrialisatie toenam en de
lonen beter werden, xs de landbouw naarstig gaan
zoeken naar mogelijkheden om de arbeid te verminde
ren en te verlichten.
den dpr grootste mogelijkheden daartoe was de op
richting van, ge CoóperatieveM,eikinrichtingen.
De melkinrichting hier op Walcneren werd opgericht
op 3 maart 1916. Van nu af aan werd de melk per
aard en wagen in melkbussen naar de fabriek ver
voerd. Dit betekende een geweldige arbeidsbesparing.
~)e lonen bleven stijgen, de arbeiders werden schaar-
