22
DE ONTWIKKELING VAN RUND EN VEEHOUDERIJ.
door E.P. OLDENEAMP.
Excursie naar ligboxenstal van
dhr P. Janse op 2 sept. 1972.
Het lijkt me goed, om U een kort historisch over
zicht te geven van de rundveeteelt, en vooral van de
ontwikkeling van de stalling van de runderen, zodat U
"beter de achtergrond en "betekenis van een ultra-modern
bedrijf kunt begrijpen.
G-aan we ver in de geschiedenis terug, dan zien we, dat
de allereerste voorpuder van ons rund een klein roof
dier was, ter grootte van een vos. Dit diertje leefde
in Azië. Over heel lange tijd ontwikkelden zich hieruit
twee groepen runderen; de buffels en de echte runderen
liet gaat te ver om U een overzicht te geven van alle
rundersoorten; ik- wil mij beperken tot de vormingsge
schiedenis van ons huidige rund.
Oorspronkelijk kwamen hier twee runderrassen voor in
Noord-en West Europa; de oeros met zijn zware hoornen
en het korthoornige rund.
Deze beide soorten werden al circa 6000 v. Chr. door-
de mens als huisdier gehouden, doch eerst sedert 1700
v. Chr. kunnen we hier over echter rundveeteelt spre
ken. De mens kreeg vaste woonplaatsen en ging akker
bouw en veeteelt bedrijven. Er traden vele kruisingen
op tussen de oeros en het korthoornige vee, terwijl de
runderen in het wild langzamerhand verdwenen. De vee
houderij was nog uiterst primitief. De productie van
de dieren was erg laag, de huiden en het viess waren
echter zeer welkom. Waarschijnlijk leefden mensen en
vee in één open ruimte,
1.Zoals in het Twentse Ló'ss Hoes.
2.Later hield men het vee in het oosten van het
land-in een potstal; dat was een stal, die diep uitge
graven was en waarin men stro deponeerde. Naarmate de
winter verstreek, kwamen door de uitwerpselende koei
en steeds hoger te staan. Het melken moest op een zeer
primitieve en onhygiënische wijzegeschreden. De melk
werd en de bedrijven zelf verwerkt tot boter en kaas.
De pro-Qukfen werden- eens per week naar ae markt ver
voerd en aan de burgerij verkocht.
3.In een later stadium, in de jarèn 1800-1900,
bouwde men groep—stallen. Het vee kreeg een vaste
