A
voor het
achter de schermen
"Het lijkt alsof
het onder water
stormt."
m m
Bl'fa
7*
-
Elk jaar wordt de Zeeuwse kust wel ergens
opgespoten, zoals dit jaar onder andere bij
Domburg en Cadzand-Bad. Zandsuppletie is
nodig om te zorgen dat de kustlijn gelijk blijft.
Hoe gaat het in z'n werk? We stappen aan boord
van de zandzuiger.
16
Van den Herik uit Sliedrecht is een
van de vier Nederlandse aannemers
die de kust opspuit. Directeur Jan
Huijbers neemt ons mee naar het
werk bij Cadzand-Bad. Jan: "De
Nederlandse waterbouw bestaat
al sinds de Elisabethsvloed van
1421. Het kwam tot bloei rond
twee families die tegenover elkaar
aan de Merwede gevestigd waren:
in Sliedrecht en Werkendam.
Die sindsdien dijken aanleggen,
baggeren, de kust aanvullen, alles
wereldwijd." Jan toont ons op een
ochtend het stille lege strandvak
dat is klaargemaakt voor ophoging.
Daarna voeren we met het schip
de Charlock uit, wonnen zand,
keerden terug en zagen het strand
aangroeien.
Varen
We zijn aan boord van de zandzuiger
Charlock, onderweg naar het zand,
ver de Noordzee op. Opdrachtgever
Rijkswaterstaat heeft het wingebied
aangewezen: een driehoekig vak
van 25 kilometer, pal naast een
windmolenpark. Jan: "We varen
steeds 2 x 45 kilometer omdat je
tussen de vele zandbanken door
moet. Het schip vaart ongeveer zo
snel als een brommer rijdt, want:
GIA is ons motto: Gang Is Alles'.
De getijstromen sleuren hier zo
sterk dat het lijkt alsof het onder
water voortdurend stormt." Tamelijk
ondiep (17-20 meter) liggen de
toppen van langgerekte 'duinenrijen'
onder water. Het zand daar is van
precies de gewenste korrelgrootte
en -vorm, zo liet Rijkswaterstaat
onderzoeken. Er liggen wat
ongesprongen explosieven,
nauwkeurig in kaart gebracht.
Dat is overal zo in de zuidelijke
Noordzee; geen reden om het gebied
te mijden.
Winnen
De brug van het schip is als een
balzaal, met glas rondom. Het
is er schoon en stil als in een
operatiekamer. Twee mannen
hebben hier hun actiecentrum: de
stuurman en de 'pijpenman', de
uitvoerder van het laden en lossen.
Beiden zijn omringd met een hele
rits monitoren, knoppen, hendels
en wijzerplaten; zo veel dat ieder
een vaste stoel heeft die op een rail
heen en weer kan. Voorin de brug de
stuurman; achterin de pijpenman.
Die laatste heeft tijdens het varen
rust. In het wingebied bedient hij
een ding dat qua vorm sterk lijkt op
een stofzuiger. Zuigbuis en mond
(sleepkop) van dit apparaat wegen
100 ton. De sleepkop gaat vlak over
de zeebodem, meegaand met toppen
en dalen. Hij zuigt een zand-water
mengsel op. Dat komt in het ruim
waar het zand direct uitzakt en het
zuigwater via een overloop en een
Zandsuppletie
17
Twee waterschappers nemen een kijkje
achter deuren waar normaal geen publiek
is toegestaan.
■-
t.
V
f»
door Piet-Hein Nelissen
Scheldestromen herfst 2019
strand
Zeespiegelstijging versmalt de
Noordzeestranden. Bodemdaling
doet, onafhankelijk daarvan,
hetzelfde. Bij niets doen zou
de Nederlandse kust ieder jaar
ongeveer één meter landwaarts
opschuiven; ons land zou krimpen.
Daarom handhaaft Rijkswaterstaat
sinds 1990 de 'basiskustlijn' door
van ver op zee jaarlijks circa 12
miljoen kubieke meter zand te
halen en op en voor de stranden
te storten.
Scheldestromen herfst 2019
