Ontpolderen langs de Schelde
Breuk in eeuwenoude Zeeuwse traditie
Ontpolderen
Kosten
Thijs Kramer
In het Plan Tureluur (het
natuurontwikkelingsplan voor de
Oosterschelde van de ZMF) werd het idee
voor het eerst genoemd: ontpolderen.
Ontpolderen is het toelaten van het zoute
getij in een polder door in de dijk een gat
te graven. De kans is groot dat het idee
langs de oevers van het Schelde-
estuarium op uitgebreide schaal in de
praktijk wordt gebracht. Rijkswaterstaat
is er achter gekomen dat ontpolderen dè
oplossing is voor het beperken van de
kostbare baggerwerken op de vaarroute
naar Antwerpen.
natuur
ontwikkeling
"Goede landbouwgrond, met zweet en tra
nen gewonnen op de zee, geef je niet te
rug voor zoiets nutteloos als de natuur."
e reakties waren niet mals,
toen in Plan Tureluur het idee werd
gelanceerd om polders weer terug
te geven aan de zee. Ontpolderen
als het tegenovergestelde van inpol
deren: een breuk in een eeuwenou
de Zeeuwse traditie. Dat betekent
niet alleen uitleggen welke natuur-
perspektieven aan ontpolderen kle
ven, maar ook opboksen tegen inge
sleten opvattingen.
Eén opvatting kan vrij eenvoudig
ontzenuwd worden: ontpolderen
mag natuurlijk op geen enkele wij
ze de veiligheid van het achterland
op het spel zetten. Als er ergens een
gat in de dijk wordt gemaakt, zal de
nieuwe zeewering weer aan de Del
ta-eisen moeten voldoen.
"Baggeren versnelt het verlandingsproces, zodat er almaar
1 uit studie Rijkswaterstaat.
Maar er begint sleet te komen op de
vooruitgangsfilosofie. Voor de land
bouw gold lang het kredo "meer is
beter". We kennen het resultaat.
De opvatting wint terrein, dat voor
het beperken van de landbouwover
schotten ook goede landbouwgrond
uit produktie genomen kan worden.
Ontpolderen is de voor de hand lig
gende oplossing, want goede land
bouwgrond is er teveel en interge-
tijdegebied is er te weinig. Het in-
tergetijdegebied is de zone, die bij
eb droog ligt en bij vloed onder wa
ter staat. Veel intergetijdegebied is
in de Delta verloren gegaan. Schor
ren, geulen en slikken zijn ingepol
derd of achter Deltadammen ver
dwenen. Het restant kalft stukje bij
beetje af. Door het ontpolderen kan
er weer intergetijdegebied gewon
nen worden. Als in een polder eb en
vloed weer toegelaten worden, dan
ontstaan door de kracht van het ge
tij meteen de kenmerkende geulpa
tronen, vinden lamsoor, zeekraal
en steltlopers een plek. Eén kijkje
in de Selenapolder bij Saaftinghe,
en iedereen is overtuigd.
Maar als de inhoudelijke bezwaren
zijn overwonnen, komen de prakti
sche. In Plan Tureluur is de sug-
meer gebaggerd moet worden", een opmerkelijke konklusie
Een andere opvatting is moeilijker
te bestrijden, omdat daar een op
vatting achter zit die diep veran
kerd is in onze kuituur: