De Snelcommissie heeft voorzien dat Walcheren grote potenties bezit voor
recreatie. In het desbetreffende hoofdstuk wijst de Commissie eveneens op het
belang van de samenhang van de verschillende elementen waaruit het landschap is
opgebouwd, om zo ook het Nieuwe Walcheren weer tot een aantrekkelijk gebied
voor de recreatie te maken. Het aanbrengen van een manteling tussen Zoutelande
en Vlissingen moet in dit licht worden gezien. Maar ook natuurbeschermings
aspecten hebben bij deze aanbeveling een rol gespeeld. „Het duingebied tussen
Zoutelande en Vlissingen is slechts één duinrij breed. Het zal dus zaak zijn dit
gebied tegen overmatig bezoek te beschermen daar anders met volstrekte
zekerheid de volledige vernieling van eerst de begroeiing en daarna de duinen zelf
is te verwachten".
Het landschapsplan zoals dat in het kader van de herverkaveling tot stand is
gekomen volgt de aanbevelingen van de Snelcommissie in hoofdlijnen. De
boscomplexen krijgen echter niet de door de Snelcommissie gewenste omvang.
Met name de manteling tussen Zoutelande en Vlissingen wordt een mager randje
groen. Daarentegen zijn er ook boscomplexen met een hoge landschapsarchi
tecte nische kwaliteit gerealiseerd. Zo wordt het Veerse Bos (ontwerp van N. M.
de Jonge, landschapsarchitect bij Staatsbosbeheer) hooggewaardeerd, hoewel ook
dit bos uit beheersoogpunt aan de kleine kant is. In de kommen (poelgebieden)
wordt geen struikgewas aangeplant; achteraf gezien is het landschapsplan
hierdoor alleen maar sterker geworden, vanwege het grotere contrast dat hierdoor
tussen de poelen en het randgebied van het eiland is ontstaan.
Het landschapsplan van de herverkaveling heeft de vooroorlogse landschaps
structuur niet genegeerd (zoals b.v. op Schouwen-Duiveland na de ramp wèl
gebeurd is). De invulling van de structuur geschiedt wel op een geheel andere wijze
dan voor de oorlog. Zo zien we een sterke toename van de rol van de overheid bij
eigendom en beheer van beplantingen en een afname van de betekenis van door
particulieren beheerde beplantingen. De karakteristieke meidoornheggen ver
dwijnen geheelhiervoor in de plaats komt een zorgvuldig ontworpen stelsel van
wegbermbeplantingen, aangevuld met boscomplexen in de randgebieden. Met
het Nieuwe Walcheren is een functioneel landschap tot stand gebracht, met wel
degelijk grote esthetische kwaliteiten.
De (nabije) toekomst van de landschapsbouw op Walcheren
Opnieuw wordt thans voor Walcheren een ruilverkaveling voorbereid. Terecht
kan men de vraag stellen of een dergelijk ingrijpend project met vaak voor natuur
en landschap nadelige effecten wel echt nodig is en dat nog geen veertig jaar nadat
het eiland (noodgedwongen) is herverkaveld.
90
