- 8 -
Ter verduidelijking van de in deze oorkonde voorkomen
de woorden 'sabel' en 'lazuur'zij opgemerkt, dat de
heraldiek haar eigen taal heeft voor de aanduiding van
kleurenb.v. sabel zwart, lazuur blauw, keel
rood, purper paars. (Uitgebreider staat een en ander
in de artikelenserie van de eerste en tweede jrg van
u 0 Zopgesteld door C.j. Christiaansen
Zoals verder uit de oorkonde blijkt, is dit gemeente
wapen een samenvoeging van.de wapens van de drie vroe
gere zelfstandige gemeenten Rilland, Fort Bath en Maire,
welke in de vorige eeuw zijn verenigd tot de gemeente
Rilland-Bath; eerst Rilland met flaire en later (in 1877)
Rilland met Fort Bath.
Het wapen van Rilland.
Het wapen is van zeer' oude datum, zoals blijkt uit een
document uit het jaar 1276 betreffende een geschil met
de burgers van Antwerpen over "den- tol of het vrijgeleide
van Rielant" aan de Schelde. Aan dit" document, dat nog
in volkomen gave toestand in het stadsarchief van Antwer
pen berust, bevinden zich de zegels van de ondertekenaren,
o.a. van de ondertekenaar' .Van 'RÜelantDiens zegel ver
toont hetzelfde wapen, dat in het afgebeelde gemeente
wapen voorkomt, n..l» .de-zilveren balk, lopende van
heraldisch rechts beneden naar heraldisch links van
boven op een sabel veld. Een-bepaalde symbolische beteke
nis heeft dit wapen niet; het is het type van een eenvou
dig figuurloos wapen uit de riddertijd, naar alle waar-
schijnlijkheid het geslachtswapen, dat- door het oude adel
lijke geslacht Rielant werd"gevoerd'.
Het wapen werd "vanwege den Koning" voor de gemeente
Rilland bevestigd bij besluit van de Hoge Raad van Adel
dd. 31 Duli 1817.
Het wapen van Fort Bath.
Een wapen van veel jongere datum. De toenmalige be
schrijving van dit wapen, dat de Hoge Raad van Adel "van
wege den Koning" bevestigd had bij besluit van8 December
1819, luidde als volgt:
"zijnde een schild, dwars door midden gedeeld, waarvan
"het eerste van goud, beladen met een bad vol water en
- 9 -
"staande op den grond en het tweede mede van goud, bela
nden met een lindeboom en van onderen verzeld van'twee
"tortelduiven in zilver".
Men"ziet, dat het wapen in de bevestigingsoorkonde
van 1819 met enigszins andere woorden wordt omschreven
als in die van 1886; het wapen was echter hetzelfde als,
dat voorkomende in het gemeentewapen van thans.
Voor zover het de figuur van de badkuip voorstelt, is
het wapen van de voormalige gemeente fort Bath een z.g.
sprekend wapen, zoals het in de heraldiek heet; tUw.z.
een wapen, waarvan de figuur (i.e. het bad)- de naam, of
de klank van de naam van de gemeente .aanduidt.
Ten aanzien van de boom met de duiven zij vermeld, dat,
luidens "het 'verzoek om wapenbevestiging van 7 maart 1815
door het toenmalige, bestuur van Fort Bath, genoemd'em
bleem ontleend zou zijn aan het wapen van het Fort Lillo,
welk laatste wapen door de voormalige, gecommitteerde
Raden van Zeeland aan de gemeente Fort Bath was toege
zonden..
Echter is de betekenis en de herkomst van deze wapenfigu
ren onzeker. Volgens sommigen zou de boom.met de duiven
ontleend zijn aan het Bijbelse zondvloedverhaal. De beide
duiven zouden dan' voorstellen de duiven, die -door No'ach
werden uitgezonden om vast te stellen, of er reeds
drooggevallen plaatsen waren, terwijl de boom zou uitbeel
den de olijfboom, waarvan de naar Noachs ark terugkerende
duif een blad in de bek had' meegebracht.
Deze figuur zou dus een zinnebeeldige voöTst'elling kun
nen zijn van ondergelopen land, dat naderhand-was droog
gelegd of ingedijkt. In elk geval zou deze uitleg van de
betekenis dezer figuren zeer zeker van toepassing kunnen
zijn op de" gemeente van Fort Bath, omdat dit dorp immers
is ontstaan, in de. Reigersbergsche Polder, enkele jaren
na de indijking van deze polder.
Het wapen van Maire.
Het derde gedeelte van het gemeentewapen, het wapen
der vroegere gemeente Mair.e, dateert evenals dat van
Rilland uit de vroege middeleeuwen. De zes zilveren
schelpen zijn zgn. Sint BacobsschelpenZij zijn aldus ge-
