42
BRANDWEER te 5s-GRAVENPOLDER
Dat er in de loop der jaren veel veranderd is op het
gebied van de brandbestrijding, behoeft geen nader betoog»
Ook in 's-Gravenpolder is in een eeuw tijds heel wat ge
wijzigd bij de brandweerEet korps bestaat thans uit 10
leden, die op geheel vrijwillige basis lid zijn» Het be
schikt over een moderne hogedrukspuit met allerlei hulp
materiaal» In geval van brand worden de leden in allerijl
naar de plaats van de brand gevoerd; de spuit neemt het
bluswater mee.
Met de helft van het aantal korpsleden zijn zij reed.s in
staat, tot blussen over te gaan. Over hulp uit een nabu
rige gemeente kan op korte termijn worden beschikt.
Tot deze gedachten kwamen we, toen wij bij toeval eén
aantal stukken onder ogen kregen, die betrekking hadden
op de brandweer van bijna 100 jaar geleden.
In die tijd was er sprake van een verplichte brandweer.
Hiervoor konden alle lichamelijk en geestelijk geschikt
geachte mannelijke inwoners van l8 tot 60 jaar in aan
merking komen» En voor die brandweer waren nog* al wat
personen nodig.
De lijst van manschappen, behorende bij de brandspuit te
s-Gravenpolder in 1Ö72, vermeldt: 1 generale brandmees
ter, 2 brandmeesters, 2 onderbrandmeesters, 4 fakkeldra
gers, 1 drager van de gereedschapszak, 1 bode, 4 p^jp-
leiderswaarvan 1 speciaal als pijpaanschroever10 slan
genvoerders, waarvan 2 slangenschroevers6 ladderdra
gers, 8 hakendragers36 perspompers, waarvan 2 belast
met het dragen van de pompstokken, 22 zuigpomperswaar
van 3 pompbuisaanschroevers en 1 drager van de linnenzak
van de spuit en tenslotte nog 24 waterdragers.
Wanneer derhalve de volledige brandweer moest uitrukken,
dan zal er we 1 een hele schare -- uiteraard, te voet -
op stap gegaan zijno Dat blijkt trouwens wel uit een nota
tot uitbetaling van een vergoeding aan de brandweerlie
den. Deze nota luidt:
43
"Bij de inspectie der brandspuit, den 12 julij i860 uitge
reikt aan 71 bij den brand (Mooije Staak) tegenwoordig
"geweest zijnde leden der brandweer
"44 cent per man 31,24
"Premie 23,—
"Te kort 6^24
Van wie de premie is ontvangen, is niet vermeld. Mogelijk
van de brandverzekeringsmaatschappij.
(De brand op 'De Mooije Staak' onder Nisse, waar toen de
pachter Jacob van Liere woonde, greep plaats pp 30 april
van dat jaar». De hele schuur verbrandde en 37 stuks vee
kwamen in de vlammen om. -- Aldus een notitie in het Dagboek
van Jan de-Johge Azn uit Kwadendamme
Dat er een goede voorbereiding was bij de brandweer,
blijkt wel uit een schema voor de aanvoer van water bij dë
brand in de kom der gemeente. V/ie de opsteller van het
stuk is, is niet bekend. Het zal wel een brandmeester ge
weest zijn. Op zijn schoolrapport zal hij voor het vak "Neder
landse taal" zeker geen hoog cijfer behaald hebben. Hij
schrijft zoals hij spreekt, al wil hij het soms wat te netjes
doen. De woordelijke tekst liiidt aldus:
"Het plaassen der Brand weer bij brand in de kom der
"Gemeente
"men plaast de spuit aan de Schotvaat, dan beslaat men
"gemeentehuis en alf weg de peperstraat
"De put op de hofste Dekker om de schur Hgter komt men
"bij de Heer F.W, Pruimers - agter door den tuin bij V/.
"Geelhoed.
"De put op het land van Labberijn agter W.Westveer beslaat
"men de smisse agterom J. Filihis en bergplaats van J.
"de Graaf.
"Bij dien her water is in de watergang bij de Wed.Vroland
"kan men'komen bij Wed. Schadee.
"De put bij de Heer Overman door de door de gang van V/.
"Schipper komt men tot alf de peperstraat over Kerkdreef
"tot bij de Heer M. Pruimers