AO
Zo was Bram de Smit ook 30 jaren penningmeester van de
Nederlandse Christelijke Bsperantovereniging en vele ja
ren scriba van de Kerkeraad.
Zijn hobbies waren mede Aardrijkskunde en Geschiedenis.
In 12 jaar tijds versleet hij 6 bromfietsen op ettelijke
tienduizenden kilometers door Zuid-Nederland, door Bel
gië en Noord-Frankrijk. Die vele tochten werden vooraf
gegaan en gevolgd door studies aangaande de bezochte
streken en plaatsen; dit resulteerde in reeksen artike
len met een aardrijkskundig en historisch verslag, in
meerdere tijdschriften, o.a. 'De Vacature'. Puur histo
rische artikelen kwamen uit zijn pen o.a. terecht in
'Het Zeeuws Tijdschrift' en 'Nederlandse Historiën'.
In 1968 werden in totaal ruim 30 artikelen van zijn
hand geplaatst, die alle van doorwrochtheid getuigden:
voorwaar geen sinecure
Voor zijn school ontwierp hij een keurig op de school-
kinderen afgestemd stencil voor Vaderlandse Geschiede
nis (de eerste 37 'lessen' zijn van zijn hand - de ove
rige 13 deed hij samen met een ander). Juist uit dat
eerste deel "proeft" men de vakman-kindervriend l
Zijn "standaardwerk" was de Geschiedenis van 's-Heer
Arendskerke, de gemeente van zijn geboorte; dit werk ver-
schden in 2 delen (1957 en 1959). Het was amper versche
nen, of het was uitverkocht l
Anders dan in zulke werken gebruikelijk is, laat Bram
de actenen stukken zelf spreken (vooral in deel I),
hoogstens met een vingerwijzing hier en daar. De lezer
meent nu, zelf het beeld op te bouwen de schrijver
blijft bescheiden op de achtergrond i
Zijn te grote bescheidenheid bracht hem ertoe, pas
dan te publiceren, als gevorst en gewikt was tot het
uiterste. Dat is thans zeer jammes? want veel is zo
doende ongepubliceerd gebleven en slechts in fragment
genoteerd. Ruim een half jaar vóór zijn verscheiden
Al
schreef hij mij, dat hij "nog wel duizend" onderwerpen had.
Ook '/aria Zelandiaeheeft van enkele diverse artikelen
van Bram de Smits hand mogen profiteren. Van meerdere kan
ten vernamen wij lofprijzingen voor zijn "Bourgondische Bas
taarden" (verschenen in de vorige jaargang)A Van hem hebbeii
we nog enkele artikelen 'in portefeuille. We zullen ze publi
ceren, al had hij ons nog enige wijzigingen beloofd, die niet
meer zijn gekomen.
Een groot, goed mens is heengegaan. Te vroeg, gemeten
naar onze maatstaf. Zijn vrouw en ziin kinderen konden man
en vader nog lang niet missen. Hij had nog zoveel willen
presteren; hij had ons nog zoveel door te geven van zijn
studies
Mogen zijn nabestaanden zich getroost weten in ons medele
ven en in wat zij op de rouw-annonce meldden:
"God heeft zijn moegestreden kind thuis gehaald."
Adriaan
