Hoe een libel uitsluipt
\^Uitsluipende
libel
Tekst en foto's: Marian Kiefer
Je zou het niet zeggen als je hem zo
ziet vliegen, maar een libel brengt
het grootste deel van zijn leven
onder water door.
Het leven van een libel begint net
als bij andere insecten als een ei. De
libellenvrouwtjes leggen in de zomer
de eitjes in de stengels van water
planten. Ze prikken met hun legboor
een gaatje in de stengel en leggen er
een eitje in. Er zijn ook libellen die
hun eieren over het water uitstrooi
en, waarna ze naar de bodem zakken.
Uit de eitjes komen na een aantal
weken kleine larfjes. Bij sommige
soorten duurt het wat langer, tot
wel enkele maanden, en die larfjes
komen dan pas na de winter uit.
De larven leven rond waterplanten
en op de bodem en zoeken daar
hun voedsel. In het begin bestaat
dat uit kleine waterdiertjes zoals
watervlooien maar als ze groter
worden eten ze ook wel kleine visjes
of larven van andere libellen. De
huid van de libel wordt als snel te
krap en daarom vervellen ze tijdens
hun leven onder water zo'n tien
tot vijftien keer. Daarbij gaan ze
steeds meer op de toekomstige libel
lijken. De larven brengen zo enkele
maanden tot wel enkele jaren onder
water door.
Als de larf volgroeid is zoekt hij een
plek om uit het water te kruipen.
Meestal is dat een stengel van een
water- of oeverplant, maar soms een
paaltje of de stam van een boom.
Als hij helemaal uit het water is
geklommen kan het uitsluipen begin
nen. De huid breekt achter de kop
open en langzaam verschijnt de libel.
Eerst komt de rug en dan de kop en
de poten. De libel blijft een tijdje
achterover hangen om zijn poten te
laten drogen. Daarna keert hij zich
plotseling om en pakt de stengel
vast. Als laatste trekt hij de rest
van zijn lichaam uit het huidje. De
vleugels worden opgepompt en als hij
opgedroogd is vliegt hij weg. Alles
bijeen duurt het uitsluipen een paar
uur.
In het begin is de libel nog wat bleek
maar na enkele dagen krijgt hij zijn
mooie kleuren. Het huidje blijft
na het wegvliegen aan de stengel
hangen en omdat de huidjes van alle
soorten libellen verschillend zijn,
kan je zien welke libel er uitgeslopen
is.
Een libel leeft ongeveer vier weken,
als hij al niet eerder opgegeten
wordt of in een gevecht met een
soortgenoot wordt gedood. Uitslui-
pende libellen zijn kwetsbaar en een
gemakkelijke prooi voor kikkers en
vogels. Maar libellen eten ook elkaar
en de grotere soorten eten de klei
nere.
Eenmaal volwassen zijn ze in de
lucht moeilijk te vangen. Ze zijn erg
wendbaar, kunnen stilstaan en zelfs
achteruit vliegen en halen snelheden
tot wel vijftig kilometer per uur.
Het lukt alleen sommige soorten
zwaluwen en de boomvalk om ze te
vangen.
Dus let ma
ar eens op als je langs de waterkant
loopt. Misschien zie je zo'n uitsluiper
of een huidje hangen!
veel mogelijk natuurlijke planten en
dieren, dan moet je de vijver ook zo
natuurlijk mogelijk maken. Eigen
lijk zoals een poel, maar dan in het
klein. Voor planten en dieren, is het
belangrijk dat een vijver ten minste
1 oever heeft die niet steil is. Langs
zo'n flauwe oever, kunnen planten
groeien en kunnen dieren makkelijk
in en uit het water.
Heb je pas een vijver of poel aan
gelegd, dan is het eerst nog leeg en
stil. Toch hoef je meestal niet lang
te wachten op de eerste bewoners.
Vaak heb je vanzelf
al na een paar dagen
een heleboel kleine
waterbeestjes in
het water.
Larve hangend aan een stengel
Kop en borst zijn er nu helemaal uit
Libel helemaal uitgekleurd
'f stekkertje zomer 2017
