"I in de periode daarna nog actief rondvlogen
jfzijn soorten met een nest, waar ze beschut
zijn tegen de vorst, zoals de Gewone en Duitse
wesp en de Honingbij.
December
Wat we in november nog niet wisten is dat
het allemaal nog wat extremer zou worden.
De hele maand december 2015 verliep zonder
vorst. Sinds het begin van de metingen in De
Bilt (1901was een vorstloze december nog
niet voorgekomen. De gemiddelde decem-
bertemperatuur kwam uit op 9,7 graden en dat
is een verpulvering van het oude record van 7,3
graden uit 1974. Op 6 december maaiden
onze overbuurtjes het gazon nog een keer,
er ging een flinke snee van wel een decime
ter vanaf. Op 7-12 werd het 13 graden, in
een windluwe hoek van onze tuin zelfs tot
dicht bij de 20 graden. Talrijke Honingbijen,
Gewone- en Duitse wespen bezochten de
bloemen van klimop. De snorzweefvlieg
en blinde bij gonzden er ook nog driftig
op los. Zolang de nachtvorst niet opnieuw
inviel konden die insecten nog talrijk door
blijven vliegen. Nadat de eerste weken van
december nog matig warm waren begon
vanaf 15 december opnieuw een winterse
hittegolf, waardoor plotseling het aantal
waargenomen soorten ook weer toenam.
Opnieuw sneuvelde een hele rij dagwarmte
records en ook de nachttemperatuur kende
ongekende hoogtepunten. 17-12, nog nooit
kende een winterdag zo'n hoge minimum
temperatuur. In De Bilt was het op het koudste
moment van de dag (dus 's nachts) 12,4 graden.
Die week zijn er steeds middagtemperaturen
tot 14 graden. Waar het 's nachts normaal
gesproken gemiddeld 1 graad is, is het een
hele periode lang 's nachts 10-11 graden!
Op 17-12 zien we wel 4 hommels tegelijk
vliegen. 20-12, weer een heerlijke dag, met
vooral in de morgen volop zon. Onze doch
tertjes Elisa en Sacha spelen op blote voeten
in de tuin. We horen Koolmees, Turkse tortel
en Spreeuw volop zingen. Het voorjaar lijkt
in de lucht. Er zijn nog veel insecten zoals
Vuurwantsen actief. De warme periode
duurde tot na de kerst en in week 52 werden
zelfs nog 9 soorten waargenomen.
Januari
Nadat het in de nieuwjaarsnacht al bijna een
nachtvorstje gaf, schommelden de tempe
raturen geleidelijk verder omlaag. Het werd
weer meer een normale winter. Het laatste
actieve insect dat werd genoteerd was een
Honingbij op 6 januari. Op 14januari begon
een korte koude periode, met een aantal dagen
met nachtvorst. Ondanks dat er tot eind februari
af en toe wel weer warmere dagen waren,
bleken alle insecten in winterrust.
Bespreking resultaten
Vanzelfsprekend is dit slechts een steek
proefsgewijze werkwijze is geweest, waaruit
niet direct allerlei ingewikkelde conclusies
kunnen worden getrokken. Wel is duidelijk
dat wanneer het aantal soorten per week
vergeleken wordt met de weergegevens van
de betreffende periode, er een duidelijk ver
band zichtbaar is. De warmere dagen, waarbij
er veel zon was en geen regen, scoorden zoals
verwacht het beste. Ook de afwezigheid van
wind had een positieve invloed.
De vraag bij de vliegen en kevers is of de
toename in de tweede helft van december
veroorzaakt wordt door volwassen dieren
die vanuit een winterse schuilplek weer te
voorschijn zijn gekomen, of vers uit de pop
geslopen dieren. Bij de lieveheersbeestjes is
dat moeilijk zichtbaar en dus lastig te beoor
delen. Bij de Snorzweefvlieg, Blinde bij en
Strontvlieg leken er wel veel verse dieren
bij te zijn, zichtbaar aan het prachtige onge
schonden uiterlijk. Ook opvallend is dat bij
die vliegen en de Duitse wesp tot het laatste
moment ook mannetjes meevlogen.
Gebleken is dat zelfs door in een paar kleinere
tuintjes tijdens uitzonderlijke weersomstan
digheden wat enthousiast rond te kijken, al
een nationaal datumrecord en een paar bijna-
records konden worden bijgeschreven. Dat
duidt erop dat er nog niet veel mensen in
Nederland zijn dit soort waarnemingen van
