I
Vlakbij - Turfmeersen te Moerbeke-Waas - is 10
jaar geleden door de lokale Wielewaal-afdeling
begonnen met het "plan Krabbescheer". Door
een aantal ingrepen wil men een gebied van
zo'n 20 ha geschikt maken voor Krabbescheer,
Dotterbloem (Caltha palustris), Kikkerbeet
(Hydrocharis morsus-ranae) en dies meer. Hoe
het afgelopen is kan ik helaas niet melden.
Ondertussen vernamen we dat Krabbescheer
regelmatig in particuliere vijvers wordt
uitgeplant. 't Is trouwens een erg decoratieve
plant, zoals tal van andere waterplanten. Dat
gebeurt wel meer met (water)planten. Je kan je
zelfs afvragen of het voorkomen van water
planten op bepaalde plekken echt spontaan is
gebeurd. Iets waarvoor Peter Maas mij ook al
waarschuwde. Was de Gele Plomp (Nuphar
lutea) vroeger op Canisvliet echt wild of werd ie
er uitgezet. We hebben ter plaatse reeds men
sen ontmoet die er voor pleiten om Gele Plomp
en Witte Waterlelie (Nymphaea alba) op
Canisvliet uit te zetten. Ons standpunt is steeds
"alles is overal, maar het milieu selecteert".
M.a.w. het kan spontaan heroptreden. Vandaar
dat wij ons onthouden van het leggen van
vlotjes, het plaatsen van nestkasten, maar
hoever kan je daar in gaan? Vind je het goed dat
er weer Bevers (Castor fiber) zijn ingevoerd? Zo
zijn bij de herinrichting van Canisvliet een aantal
kwelplassen aangelegd. Die lijken zeer geschikt
voor de Zwarte Stern, maar toch ontbreken ze
kompleet. Tja
Kan je nog verder gaan met dit soort
reconstructies van het verleden? Archeologen
doen niks anders. Het is een boeiende discipline
en het is buitengewoon intrigerend om te zien
hoe ze aan de hand van allerlei bronnen (vooral
het bodemarchief), het verleden als een soort
detectiveverhaal voor onze geest reconstrueren.
Ooit was Canisvliet een kust- en schorrebiotoop.
Je kan dus gaan veronderstellen dat hier dan
ook wel eens andere vogels zullen gebroed
hebben dan de huidige. Zover willen we in dit
stukje niet gaan, maar het is best leuk om soms
een poging te wagen in die richting.
Zo werd onlangs het zesde geval voor de
Italiaanse provincie Napels, van de Dunbekwulp
(Numenius tenuirostris), een bijna uitgestorven
soort, ontdekt aan de hand van een schilderij uit
de periode 1830-1850 (Bacetti 2001). En zelf
vinden we het verhaal van Tomiatojc (2000) heel
leuk over het mogelijk voorkomen van de
Witrugspecht in Engeland bij het begin van onze
tijdrekening. De combinatie van huidige kennis,
raadpleging van oudere bronnen, inzicht in de
dynamiek van soorten, biotopen, klimaat, ed.
laat toe de verspreiding (en evolutie) van
sommige soorten (deels) te reconstrueren. Of
denk maar eens aan al die vogelafbeeldingen in
het oude Egypte
Best leuk, ornithologie bedrijven vanuit de luie
zetel
Literatuur
Baccetti N;;2001;19th century portrait of a hunter with
a Slender-billed Curlew Numenius tenuirostris;Wader
Study Group Bulletin Vol.96 December 2001 88
Bijlsma R.G., Hustings F. K.Camphuysen;2001
Algemene en schaarse vogels van Nederland
(Avifauna van Nederland 2);GMB/KNNV,Haarlem/
Utrecht
Bloemendaal F.H.J.L. J.G.N. Roelofs;1998;
Waterverharding in idem (red.)Waterplanten en
waterkwaliteit 147-158;KNNV,Utrecht
Bos F. M.Wasscher;1998;Veldgids Libellen;KNNV,
Utrecht (2°dr)
Broeder Justinus;Een botanische wandeling langs de
Canisvliet-kreek 40-41 In Br.Leopold;1978;Uitwatering
van onze Polders;St.Laurensklok vol.50 nr.3 37-58
Buise M.A. F.L.L.Tombeur;1988;Vogels tussen Zwin
en Saeftinghe De avifauna van Zeeuws-Vlaanderen;
NRI,Middelburg
Calle L.;1998;Libellen in Zeeuws-Vlaanderen een
overzicht tot en met 1997;Natuurbescher-
mingsvereniging De Steltkluut.Terneuzen
de Groot T., Reinboud W. M.Wasscher;1993;Odon-
tabel;Jeugdbondsuitgeverij
de Jong T.H.;2001 ;Groene Glazenmaker en
Krabbescheer;Natura 98 104-109
Schaminée J.H.J., Weeda E.J. V.Westhoff;1995;De
Vegetatie van Nederland 2;Opulus Press,Uppsala.
Tomiatojc L.;2000;Did White-backed Woodpeckers
ever breed in Britain ?;British Birds Vol.93 453-456
van der Meijden R., Plate C.L. E.J.Weeda;1989;
Atlas van de Nederlandse Flora 3 Minder zeldzame en
algemene soorten;Rijksherbarium,Leiden
Van Gelderen J. P. Van Gaalen;1995;De Wereld
van de Zwarte Stern;van Reemst bv,'s Hertogenbosch
van Rompaey E. L.Delvosalle;1972;Atlas van de
Belgische en Luxemburgse Flora;Nationale
Plantentuin van België,Brussel
Vergeer J.W. G.van Zuylen:1994;Broedvogels van
Zeeland;KNNV,Utrecht
Verheyen R.;1967;Oologica Belgica;K.B.I.N..Brussel
Weeda E.J., Westra R, Westra C. T.Westra;1999;
Nederlandse oecologische Flora wilde planten en hun
relaties;IVN
15
