w
^S)
AALSCHOLVERS OP DE SLAAPPLAATS
OP HET EILAND IN DE BRAAKMANKREEK
In Noordwest Europa komen twee ondersoorten
van de Aalscholver Phalacrocorax carbo voor:
carbo en sinensis. Carbo broedt op rotskusten in
Noorwegen, Groot-Brittannië, Ierland en Bretag-
ne. Ze overwinteren in de omgeving van de
broedgebieden. Sinensis broedt vooral in bo
men, maar ook wel op de grond op eilandjes.
Deze ondersoort komt verspreid door geheel
Europa voor.
De vogels die wij tijdens de trek en in de winter
zien, hebben hun broedgebieden in Zuid Zwe
den, Denemarken. Noord Duitsland en Neder
land. In de periode 1984-93, verviervoudigde de
populatie daar tot circa 60.000 broedparen. Ten
minste de helft hiervan overwintert in Frankrijk,
maar ook in de landen rondom de Noordzee
overwinteren heel wat Aalscholvers.
Aalscholvers maken buiten het broedseizoen
gebruik van sociale slaapplaatsen. De bomen op
het Eilandje in de Braakmankreek zijn zo'n
plaats. Als het donker wordt vliegen de vogels er
naar toe om in de morgen te vertrekken om er
gens te gaan vissen. De vogels zijn tijdens het
aan- of wegvliegen door ons geteld. Gebleken is
dat als er wordt geteld terwijl ze
al in de bomen zitten, dat een
onderschatting van het aantal
oplevert. De tellingen worden
uitgevoerd sinds 1984. Meesten
tijds werd er 's avonds geteld,
maar tot 1997, toen we nog over
een verwarmde observatiehut
beschikte, ook geregeld 's och
tends. Uit ochtendtellingen die
vooraf werden gegaan door
Door: H. Castelijns en J. Poortvliet
avondtellingen, bleek dat het niet uitmaakt wan
neer er wordt geteld.
In tabel 1 wordt een overzicht gegeven van het
maximum per maand op de slaapplaats getelde
vogels en in grafiek 1 worden de seizoensmaxi
ma voor de echte wintermaanden (december-
januari) gegeven.
In de periode 1984/85 tot en met 1996/97 wer
den bijna jaarlijks meer overwinterende Aal
scholvers vastgesteld dan het jaar daarvoor. Dat
komt omdat in die periode de Noordwest Euro
pese populatie sterk toenam. Afgaande op de
tellingen van de Braakman-slaapplaats, is er de
laatste jaren geen toename meer.
Aalscholvers komen aan vanaf juli en tot in no
vember neemt het aantal toe. In normale winters
blijft het aantal daarna gedurende de winter on
geveer gelijk. Echter als het ten noorden van
Zeeland stevig vriest, neemt het aantal op de
Braakman-slaapplaats toe. Dat komt omdat dan
belangrijke (zoete) viswateren, zoals het IJssel-
meer en de Randmeren, dichtvriezen. De vogels
zijn dan gedwongen op zoek te gaan naar open
Tabel 1: Maandmaxima van
het aantal Aalscholvers Phala
crocorax carbo op de slaap
plaats op het Eiland in de
Braakmankreek in de periode
1984-2000. Een plat streepje
betekent niet geteld. Indien
een getal vet is gedrukt, was
er die maand sprake van koud
winterweer
iul
aucj
sep
okt
nov
dec
jan
feb
maa
apr
mei
iu
1984/85
-
13
18
17
27
41
62
66
-
-
1985/86
-
-
-
11
37
84
85
102
52
-
-
-
1986/87
-
-
-
37
12
49
74
95
98
11
-
-
1987/88
-
-
0
4
71
61
83
80
58
22
-
-
1988/89
-
4
8
53
60
84
104
100
65
74
-
-
1989/90
-
35
46
35
75
104
104
115
110
28
5
-
1990/91
-
10
65
85
96
125
127
305
115
20
-
-
1991/92
-
-
12
85
180
180
195
120
55
23
-
-
1992/93
-
-
190
185
180
175
-
160
145
-
-
-
1993/94
-
-
37
172
155
170
220
350
163
110
-
-
1994/95
-
-
0
233
220
245
265
348
135
110
26
-
1995/96
-
-
220
150
185
260
290
305
430
104
72
-
1996/97
-
-
221
160
211
365
215
220
165
180
115
-
1997/98
-
-
165
168
170
195
266
222
105
85
63
2e
1998/99
38
79
100
130
145
241
165
165
-
55
16
4
1999/00
-
76
40
115
135
163
220
200
132
75
-
4e
2000/01
-
-
-
154
299
382
-
14