belang dat de Selena open blijft en dat de te
nemen maatregelen ter bescherming van de dijk
en het aanleggen van een alternatieve weg de
nu ontstane situatie zoveel mogelijk in takt laat.
Het is spijtig dat hier niet al eerder met het
gewenste onderzoek naar de bodemfauna is
gestart, het zou een aardige proef zijn geweest
om te zien hoe een eventuele toename van
bodemleven een toename van het aantal 'slik-
minnende' vogels tot gevolg kan hebben.
De beweiding met runderen zoals die de afge
lopen jaren al plaatsvond zou moeten worden
voortgezet. Ook de beweiding met runderen
aan de andere kant van de Gasdam zou belang
rijk kunnen worden uitgebreid in oostelijke
richting zodat het reeds ontstane wcidcschor
aan de voet van de Gasdam (bij het Gasstation)
verder wordt uitgebreid. Dit wcidcschor is van
groot belang voor rustende vogels in de winter
en broedende vogels in de zomer mits ook daar
de rust gewaarborgd is.
excursies
De excursies die in het gebied worden georga
niseerd zouden vanwege het belang van de na
tuur in het gebied moeten worden beperkt tot
een vaste route over Rijksdam naar de Ijskelder
en via de Heuvel langs en eventueel door het
Speelmansgat weer terug naar Emmaha ven .Dit
betekent geen excursies meer in het oostelijk
deel en zeker niet vanaf de Gasdam. Het aantal
excursiegangers zou niet verder moeten worden
uitgebreid; aan de groeiende vraag zou nu een
maal toch nooit kunnen worden voldaan en de
natuurwaarden in een dergelijk waardevol ge
bied komen op de eerste plaats. In een veel
groter gebied als bijvoorbeeld de Waddenzee
wordt ook al jaren aan beperking/quotering van
het aantal excursiegangers gedaan. Het is bo
vendien niet erg logisch om de grote investerin
gen in beweiding teniet te doen door onnodige
verstoring.
Wel zou de extensieve recreatie vanaf de dijk
gestimuleerd moeten worden door het verbete
ren van de voorzieningen binnendijks. De in
richting van een vogelobservatiehut bij het
Gasstation op de Gasdam zou een goed begin
vormen.
binnendijks bezoekerscentrum
Ook een bezoekerscentrum zou om dezelfde
redenen absoluut binnendijks moeten komen.
Een buitendijkse voorziening geeft een enorme
verstoring, het zou landschaps/horizonsvervui-
lend werken en er zouden geen goede voorzie
ningen (water, elektrisch, aan- en afvoer,
paden) kunnen worden aangelegd waardoor het
ook slecht bereikbaar voor minder validen en
ouderen zou worden. Een bezoekerscentrum
zou binnendijks aangelegd moeten worden met
goede voorzieningen voor exposities, vergade
ringen, archief en studie. Een korte route vanuit
het bezoekerscentrum ter kennismaking zou in
het vrije gedeelte van het schor ten westen van
het Spcclmansgat kunnen worden gerealiseerd.
De hoofdlijnen van het beheer van het 'Ver
dronken land van Sacftinghc' moeten dus zijn
gericht op het versterken van de natuurwaarden
(Natuur eerst). Extensieve recreatie vanaf de
dijk moet worden gestimuleerd. Meer voorlich
ting over de natuurwaarden van het gebied van
uit een binnendijks bezoekerscentrum.
Onderzoek starten/stimuleren naar gevolgen
van gewijzigd beheer op bodcmlcvcn (Steltlo-
pcrs/Slikvogels)
Vogel werkgroep v/d Steltkluut
André Bourgonjc
50