Wapensteen Van den Brande
in Kleverskerke
11
W.P. VAN DER HEIJDEN
Kleverskerke
Om voor sommige lezers even de
gedachten te bepalen: piepklein dorp op
Walcheren, bestaande uit een kerk, twee
straten, dertig huizen met vierenzestig
inwoners, een brievenbus en een plakke-
bord. Desondanks een bloeiende kerkelij
ke gemeenschap, leeftijd inwoners tussen
0 en 84 jaar en een gezonde bekommer
nis om elkaar. Gelegen tussen Arnemui-
den, Middelburg, Veere en Het Zilveren
Schor aan het Veerse Meer.
Voor het eerst vermeld in een oorkonde
uit 1251: parochie van Clawarskerke.
Wellicht liet ene heer Kleeward het eerste
kerkje bouwen. Dit werd gewijd aan St.
Georgius (sint Joris). Van dat kerkje is
geen afbeelding bewaard, of Antoon van
den Wijngaerde moet op zijn Panorama
van Walcheren (omstreeks 1550) het
vreemdsoortig poortgebouw ermee heb
ben bedoeld. Dat staat getekend op de
plaats waar Kleverskerke ongeveer ligt;
hij neemt zelfs niet de moeite de plaats
naam te vermelden. Nu is het dorp ook
nooit van strategisch belang geweest, het
bleef bij die dertig huizen, bewoond door
een agrarisch georiënteerde bevolking
van hooguit 150 tot 200 personen.
De ambachtsheren Van den Brande
Omstreeks 1500 omvat het grondgebied
zo'n 460 ha, opgesplitst in negen
ambachtsporties. De eerste portie is in
handen van Lucas Hugezone Scotte. Hij
voert als wapen een gouden klauw op
een rood veld, de omgekeerde kleuren
van het wapen van Kleverskerke.
In 1567 is Middelburg eigenaar van het
merendeel van de ambachtsporties en
daarmee de belangrijkste ambachtsheer.
De ambachtsheer is in die tijd 'kanton
rechter' in zijn gebied en bestuurlijk de
baas van de kerk. Hij kan verschillende
rechten bezitten die hem inkomsten ver
schaffen, bijvoorbeeld het jachtrecht, vis-
Altiek gevel Lange Delft met wapen van Johan Pieter van den Brande (RAZ ZG Zl II 732)
