De toren en klokken van de
Sint-Maartenskerk te Sint-Maartensdijk
17
J P B ZUURDEEG
De voormalige gemeente Sint-Maartens
dijk op het eiland Tholen is ontstaan door
de bedijking van de Oudelandpolder
rond het jaar 1200. Deze polder is in twee
fasen ontstaan. De Hogeweg die vanuit
de plaats eerst in westelijke richting en
dan met een boog in noordelijke richting
loopt is namelijk een oude zeewering. Het
grondgebied is nadien verder uitgebreid
met de Middellandpolder circa 1300, de
Noordpolder rond 1320 en de Uiterst-
Nieuwlandpolder kort na 1416. Naast de
vier grote polders zijn later nog enige klei
ne poldertjes op de zee gewonnen.
Ontstaan van de plaats
In de oudste polder ontstond aan de zee
arm, tegenwoordig bekend als de Pluim-
pot, in de nabijheid van het kasteel van
de heren van Overbordene een dorp. In
een oorkonde van 1357 wordt het dorp
Haestinge in Sint-Martijnsdike voor het
eerst genoemd. Volgens deze oorkonde
lag het dorp tussen de watermolen (getij
de molen), Sluysee (uitwateringsgeul) en
Pannekine (Keethil) en tussen de Middel-
dijk (Hogeweg) en de Borden (Pluimpot).
De naam Haestinge treffen we in een oor
konde van 1434 voor het laatst aan.
Sindsdien is steeds sprake van Sint-
Maartensdijk. De naam van het land en
later ook die van de plaats, is afgeleid
van de heilige Martinus, de patroonheilige
van de plaatselijke kerk. De legende ver
telt van hem het volgende. Martinus werd
geboren omstreeks 316 als zoon van een
heidens magistraat in Pannonië. Toen hij
in krijgsdienst was liet hij zich op 18-jari-
ge leeftijd dopen. Op een koude winter
dag naderde hij te paard de stadspoort
van Amiens (Fr.) waar een halfnaakte
bedelaar hem een aalmoes vroeg. Daar
Martinus geen geld bezat, trok hij zijn
De smalstad Sint-Maartensdi|k gezien van uit het oosten met hoog opriizend de toren van de Sinl-Maarlenskerk en aan de noordkant van het stadje het slot van de Oranjes Kopergravu
re uit Speculum Zelandiae, midden 17de eeuw