VOGELEILAND
HOMPELVOET
333- •■vv
y
s
t
11e ijl
«■H
2
o
.J2
’s
0)
S
w-
V
- 1
De vroegere schelpenbank is nu bedekt met een zee van madeliefjes. Foto: Kees de Kraker
De Hompelvoet wordt jaarrond begraasd met fjordenpaarden. Foto: Jan Baks
12
13
In welke mate de grote sterns van de Hompelvoet een
dimensie gaven aan het bestaan van Petra en Kees moge
blijken uit het tekeningetje van een stern op het geboorte
kaartje van hun eerste kleinkind. En ook uit de keuze van hun
huwelijksdatum. Die was op 17 augustus 1984, twee dagen na
afloop van de toezichtperióde. Het feestelijk deel van hun
trouwgebeuren vond plaats op de Hompelvoet.
Petra's moeder had, buiten het echtpaar in spe om, gear
rangeerd dat de Fanfare Luctor et Emergo van Renesse
een orkestrale aubade ten gehore zou brengen, live op de
Hompelvoet. Petra haalde het trouwalbum voor de dag. Bij
het bekijken van foto's van het evenement moest ik den
ken aan platen van Napoleons 'Grande Armée' in Rusland
in 1812, taferelen van in kleurrijke uniformen gestoken
militairen marcherend over wijde steppen. Dat deden de
Renesser muzikanten al toeterend en onder tromgeroffel
over de wijde Hompelvoet. Napoleons escapade in Rus
land werd een echec. Het Hompelvoetoptreden van de
Schouwse muzikanten niet, zij het met één kanttekening: ze
bleven te lang hangen. In het donker kon de schipper van
de OD14, een vissersboot zonder verlichting, hen niet meer
ophalen. Zodat de harmonieleden in het pikkedonker met
inderhaast gecharterde vaartuigjes veel later dan voorzien
naar de vaste wal genavigeerd werden, een improvisatie die
deed denken aan die van het in het nauw gedreven Engelse
leger in Duinkerken in 1940. Het is een van de vele Hompel-
voet-anekdotes. Hier een tweede, eentje die ook te relateren
was aan winterse Russische steppen. Op 1 februari 2003,
vijftig jaar na de watersnoodramp die zoveel leed in de Delta
veroorzaakte. De toenmalige majesteit was naar Oude-Tonge
gekomen om aanwezig te zijn bij een herdenking.
Het Genootschap Heerenleed had die dag gekozen voor een
samenzijn op de Hompelvoet. Tijdens die bijeenkomst voor
spelde Kees dat het met de grote sterns op de Hompelvoet
ging aflopen. Waarin hij spoedig gelijk kreeg. Op die eerste
februari ging het weer over in heftige winterse neerslag, met
alle daaraan verbonden narigheden op de weg. Toen wij vanuit
het bewakersonderkomen terugliepen naar het vaartuig
voerde onze wandeling door een kleine wereld van dichte
sneeuw- en ijzelneerslag.
Uit deze winterse wereld kwam plotsklaps een kudde fjordenpaarden op ons af gegaloppeerd. De dieren
verdwenen ook weer in de wittigheid. Temeer omdat ook dat Hompelvoet-bijeenzijn niet vrij bleef van enig
distillaatgebruik, was het een kunststukje heelhuids thuis te komen.
Gelet op de grillige vaak wisselende keuze van broedplekken, waarbij recent gecreëerde locaties als het
Haringvliet-eiland Bliek en Waterdunen bij Breskens broedende grote sterns trokken, moet het mogelijk
zijn ze ook in de Grevelingen terug te krijgen door er eilanden aan te leggen. Kees deelde die mening, zij
het onder enig voorbehoud. Eilandaanleg is een van de opties die onlangs over tafel ging bij een op 11 mei jl.
plaatsgevonden overleg bij Rijkswaterstaat aan de Boompjes in Rotterdam. Die bijeenkomst had als doel om
kansrijke en effectieve compensatiemaatregelen voor het verlies of aantasting van Natura 2000-doelen in
kaart te brengen wanneer getij wordt geherintroduceerd in de Grevelingen, een initiatief dat vroeg of laat
staat te gebeuren en waarvoor thans verschillende varianten de ronde doen.
kees maakte deel uit van de deputatie Grevelingennatuurkenners die in Rotterdam mee debatteerde.
"Grote sterns verschijnen, blinken en verzinken" verzuchtte Kees. Conform eerdere ervaringen toonde hij
zich ervan overtuigd dat ze ook Waterdunen en Bliek de rug zullen toekeren. Willen wij ze als broedvogel in dit
land behouden dan dient er permanent een keten van potentieel geschikte broedlocaties beschikbaar te zijn,
terreinen die ook geschikt gehouden worden. Dat kost inzicht, visie, inspanning en geld.
Mocht er in de Grevelingen eilandenaanleg gaan plaatsvinden, dan hebben kleine oppervlakten de voorkeur.
Uitgebreidere worden gemakkelijk in bezit genomen door grote meeuwensoorten, die alsdan een sternvestiging
kunnen oprollen.
co
Spatwerk: Kees de Kraker
ij is een 'selfmade man', zij het dat men bij lezing van zijn
I I jaarverslagen de indruk krijgt dat een professionele
bioloog aan het woord is. Zelf is Kees daar bescheiden over:
"Ja", stelt hij, "de ontwikkelingen in dat unieke
Grevelingenmilieu gingen zo snel dat ze mijn nieuwsgierigheid
prikkelden. Ik heb bergen literatuur verslonden, specialisten
geraadpleegd en vooral nagedacht...!" Hoe snel de ontwik
kelingen konden gaan moge blijken uit de gang van zaken bij
die iconische herfstschroeforchis. Tijdens een in augustus
2004 gehouden excursie werd het eerste exemplaar ontdekt.
Het was een vondst die Kees tot uitbundig vreugdebetoon
bracht. Nu, nog geen twintig jaar later, inventariseerden
Kees en zijn helpers er circa 150.000 op de plaat.
-