Vogelvangers
Goeree-Overflakkee
I
De tijd dat we pas na dagen of weken erachter kwamen dat er ergens een
zeldzame dwaalgast te bekijken is ligt al lang achter ons. Van Dutch Birding
Vogellijn naar Waarneming.nl en Rare Bird Alerts. Het digitale tijdperk. Het
brengt veranderingen met zich mee die sommigen toejuichen en anderen met
lede ogen aanzien. In dit artikel aandacht voor de negatieve gevolgen van al die
openbare digitale data.
Alles digitaal
Je ontkomt er bijna niet meer aan. De moderne vogelaar is uitgerust met een
goede camera, een recorder, telescoop, verrekijker en natuurlijk een smartpho-
ne. Alles kan direct ingevoerd worden op Waarneming.nl (Obsmap en Webobs)
en de extreme zeldzaamheden gelijk op de app Rare Bird Alert. Ideaal om je
ouderwetse schrijfboekje te vervangen, want alles hangt toch in 'the cloud'. Je
data gaan niet meer verloren, je notities raken nooit meer kwijt. Waarneming,
nl is een uitkomst wat dat betreft. Met een enkele klik heb je inzicht in je le-
venslijst, gebiedenlijst, maandlijst en allerlei andere statistieken. Een prachtige
database is ondertussen opgebouwd. De kennis is qua determinatie en gelui
den enorm vooruitgegaan en steeds eenvoudiger beschikbaar. Waarneming,
nl is niet meer weg te denken uit het wereldje van de vogelaars. Ook stappen
steeds meer critici toch langzaam over.
Ongewenste gasten
Het bovenstaande klinkt allemaal positief. De keerzijde van dit verhaal heb
ben we de afgelopen jaren ook wel ondervonden op Goeree-Overflakkee. Het
begon min of meer met de prachtige groepen sneeuwgorzen, ijsgorzen, fraters
en enkele strandleeuweriken op de Kwade Hoek in de winter van 2012/13.
Je voerde in je onschuld die waarnemingen in en vervolgens was het de hele
winter een massaal bezochte attractie. Het begon rustig met de bekende be
zoekers van het gebied. Totdat de eerste fotogenieke plaatjes online stonden
en er vervolgens letterlijk busladingen vol met fotografen naar de Kwade Hoek
kwamen. Kon je er in normale winters eindeloos rustig wandelen, dan kwam je
nu bedrogen uit. Dat wekte al de nodige irritatie bij de vaste bezoekers van het
gebied. 'The big four' van de Kwade Hoek trokken veel bekijks. Teveel zou je
eigenlijk willen zeggen...
Tussen al die hordes vogelaars, dagjesmensen en fotografen bleken namelijk
ook vogelvangers actief te zijn. Brutaliteit ten top, maar ze flikten het toch om
ongezien sneeuwgorzen weg te vangen. Het enige wat opviel was dat er overal
vogelvoer lag tussen de helmplanten. Van fotografen of toch van vogelvangers?
Dat was even schrikken. Vogelvangers actief terwijl het zo druk was? Nu, bijna
twee jaar later blijkt hoe brutaal en geraffineerd deze lieden te werk gingen.
Mistnetten en lijm
Op Flakkeenieuws.nl was te lezen: 'De politie heeft woensdag 8 oktober 2014
vijf verdachten aangehouden. Ze worden verdacht van het illegaal uit het
wild vangen en verhandelen van beschermde inheemse en uitheemse vogels.
Het gaat om een 72-jarige man, een 69-jarige man en een 49-jarige vrouw uit
Helmond en een 59-jarige man uit Sint Pancras.' Na contact met de politie
werd duidelijk dat deze verdachten overal actief zijn waar vogelaars ook graag
komen. Vermoedelijk doen ze zich voor als vogelaar of wandelaar en vallen
daardoor totaal niet op. Ze volgen vermoedelijk trouwe invoerders op Waarne-
ming.nl om te zien waar ze wanneer moeten zijn. Mogelijk hebben sommigen
van ons ze zelfs gesproken of gegroet in het veld. Naar schatting zijn vele
honderden vogels weggevangen uit de gebieden die wij zo vaak bezoeken. Van
zangvogels tot kustbroedvogels, geen vogel is veilig. Vogelvangers plaatsen
mistnetten, lijmstokjes en rapen eieren. De kleine mistnetten plaatsen ze op
smalle paadjes of doorgangen, deze in het oog vallen vanwege geknakte ve
getatie. De lijm wordt simpelweg op helm, takken en riet gesmeerd. De eieren
worden uit nesten gehaald om ze uit te broeden in een broedmachine. Dat dit
niet opvalt, blijkt wel uit het minieme aantal meldingen van verdachte zaken
vanuit de Vogelwerkgroep of van andere vogelaars.
Twitchers, vogelringers en vogeltellers. W
een determinatiegids nodig om al deze grc
den. Ze delen dezelfde vogelrijke gebiedei
tijden. Niet zo erg, zou je denken. Tot we
schokkende verhalen over vogelvangers e
het zien van massabezoeken aan leuke wa
Toch zaak voor ons allen om extra scherp te letten o
vier vangers zijn gepakt, maar de lucratieve business
gewoon door.
22
