Tien miljoen vogels
Boekrecensie
i
Door Gerard Ouweneel
Boekrecensie is een rubriek waarin aandacht wordt besteed aan een recent verschenen boek
dat betrekking heeft op natuur en landschap. Lezers worden uitgenodigd de redactie te atten
deren op boeken die (bij voorkeur) handelen over onze werkgebieden en/of geschreven zijn
door auteurs die een relatie hebben met Sterna.
Breskens is de maat van de Nederlandse trektelposten.
Omdat het risico niet is uit te sluiten dat na het lezen
van deze woorden bemanningen van tientallen andere
trekposten mij een behandeling met pek en veren geven,
heb ik over deze openingszin getwijfeld. Uit eigen erva
ring ken ik immers slechts een handvol trektelpunten en
de overige uitsluitend via www.trektellen.nl.
Ter ondersteuning van de wellicht wat boute bewering
volgen hier een paar Breskens-wapenfeiten. Welke post
had ooit een dag met 385.247 passerende vogels? Waar
elders trokken 12 soorten roofvogels op één dag over
met in totaal 345 individuen? En op welke post zag men
ooit op één dag 143 soorten langskomen, met daarbij 5
grauwe kiekendieven, een roodpootvalk, 3 lachsterns,
een reuzenstem, 209 zomertortels, 18.347 gierzwa
luwen, 8 wielewalen, 10 ortolanen en 3 roodkeelpiepers.
'Can you beat this?' zeggen de Britten. Dat spekta
kel speelde zich af op 10 mei 2001. Op Breskens. De
telgroep noemde die 10e 'Big Sit 2001', een wat blasé
klinkende benaming in vergelijking met 'Zinderende
Zaterdag', 'Denderende Dinsdag' en 'Dolle Donderdag',
titels die andere Breskens-hoogtijdagen kregen opge
prikt. Maar reken erop dat ook op die 10e mei 2001 de
spanning en vreugde toesloegen. En dat, toen 's avonds
dit resultaat in de natie bekend werd, menigeen spijtig
bedacht 'was ik toch maar gegaan.'
Onder vogelaars is Breskens een zodanig begrip dat bij
oostenwind in het voorjaar de telpost hun bestaan kan
beheersen. Kwamen er 'harde soorten' door en is de
wind ook voor de volgende dag gunstig, dan drommen
vanuit de hele natie lieden massaal naar Zeeuws-Vlaan-
deren, daarbij niet zelden agendaverplichtingen aan de
laars lappend. Om dan rond zeven uur 's ochtends in
Breskens te zijn, moet menigeen al in de kleine uurtjes
tussen de wielen. Vlassend op een dagenlang aanhou
dende oostenwind nemen anderen een stel vakantieda
gen op. 'Er zijn lui die er dagelijks staan', heb ik eens
een ver weg wonende vogelaar jaloers horen verzuchten,
iemand die kennelijk iedere avond op www.trektellen.
nl naliep wie van zijn collega's de telpost had bemand.
Belgische vrienden komen vaak in een dusdanig aantal
opdagen dat de post de naam Baarle-Breskens waar
maakt, een variant van Baarle-Nassau. Enfin, beluister
de Breskens' Blues van Karei Leeftink of lees hem om
ingescherpt te krijgen welke sentimenten de vogelaar
meester moet zien te blijven.
Zaterdag 5 april 2014 was een grote dag in de rijke tel-
posthistorie. Om plaats te maken voor kustversterking
en voor 'Waterdunen', de naam voor het ambitieuze bin-
nendijkse zilte getijdengebied met slikken en schoren,
was de oude telpost ontmanteld en een paar honderd
meter oostelijker een nieuwe neergezet. Die 5e vond de
officiële opening plaats. Trek was er nauwelijks, maar
een parmantig op de nieuwe parkeerplaats rondstap
pende kuifleeuwerik maakte veel goed. Vogelaars die de
afgelopen 35 jaar systematisch meetelden waren mas
saal op de happening afgekomen. Voor de telgroepkern-
leden waren er toespraken en applaus. Gedragen door
enthousiasme en betrokkenheid hebben lieden als Eric
Marteijn, Peter Meininger, Thomas Luiten, Pim Wolf en
anderen de afgelopen jaren als team heel veel voor de
trektelpost gedaan. Trouwens, de heren kennen elkaar
ook via Westkapelle, waar ze in het najaar bij gunstig
zeetrekweer samendrommen. Off the record, schrijver
is benieuwd of er oppositie komt tegen mijn overweging
dat Westkapelle de maat is van de Nederlandse zeetrek-
telposten.
Er was ook applaus voor Gerard Troost die, als er op de
telpost ooit een ererijtje Breskens-borstbeeldjes gaat
komen, dan stellig ook in de prijzen valt. Gerard was de
leverancier van een niet aflatende stroom grafieken en
tabellen, waarin de passerende vogels uiteindelijk een
plaats kregen. Op Breskens werd de basis gelegd voor
www.trektellen.nl, de site die nationaal het bestaan van
veel vogelaars een extra dimensie gaf.
Bij de door de telgroep geleverde prestaties behoort ook
een stapeltje boeken. Ter gelegenheid van de opening
had het telpostteam een nieuw boek gemaakt. En wat
voor eentje! Een juweeltje, voorzien van de veelzeg
gende titel Tien miljoen vogels in tienduizend uren. Elet
boek geeft het elan, de betrokkenheid en het plezier
waarmee het telgroepteam al lange tijd de post bemant
prima weer. De foto's zijn adembenemend en geheel in
Breskensstijl, ter plekke genomen en dus nagenoeg alle
van passerende trekkers. Ze geven het boek een dosis
actie, beweging en dynamiek mee die symbolisch is voor
de post. De meeste foto's zijn van Thomas Luiten. "Tien
miljoen "is een must en gelet op hetgeen het voor
10 euro biedt eigenlijk te geef. De nieuwe trektelpost
gaat samenwerken met het nabije strandpaviljoen Loods
Tien, waardoor o.a. de toiletfaciliteiten gerieflijker wor
den.
14
