Door Johan Everaers
Berichten in PZC en Ons Eiland meldden afgelopen
winter een nieuwe succesvolle methode om de proble
men van ganzenvraat op te lossen. Bovenstaand voor
beeld van die ene auto in de polder nabij Zonnemaire
had navolging gekregen en nadat de regionale pers er
lovend over had geschreven, verschenen steeds meer au
to's midden op de tarwepercelen en daar bleef het niet
bijcaravans en aanhangers met wapperende felblauwe
of oranje dekzeilen verschenen op de wintertarwevel-
den. Op Sint Philipsland zag ik een wat sympathiekere,
minder schreeuwerige, variant die bestond uit een fiets
hier en daar tegen een paaltje midden op het land.
Het staat boeren natuurlijk vrij om auto's op hun land
te plaatsen. Het is dan ook niet mijn bedoeling om een
oordeel uit te spreken over hun pogingen om op deze
ongebruikelijke manier ganzen en zwanen te weren van
hun wintertarwepercelen. Maar of het werkelijk helpt
waag ik te betwijfelen.
Rotganzen langs de Delingsdijk februari 2012.
Ruim dertig jaar geleden had een bevriend landbouwer op
Oost-Flalckee een Volkswagenbusje midden op een perceel
graszaad gezet. Jagers gebruikten dat af en toe bij de ganzen-
jacht 's morgens vroeg of in ieder geval vóór 10 uur.
Meer dan eens nam ik zelf plaats in dat busje. Op zon
dag, want dan werd er in ieder geval niet gejaagd. Het
was een prachtige schuilplek van waaruit ik rietganzen,
kolganzen en kleine zwanen kon bekijken die er in het
volste vertrouwen op korte afstand landden en foerageer-
den. Al tientallen jaren observeer ik ganzen en zwanen
vanaf de openbare weg vanuit een stilstaande auto.
Ervaren ganzenkijkers weten dat een auto een perfecte
schuilhut kan zijn. Stapt men uit, dan gaan de vogels
op de wieken. Een andere reden om te twijfelen aan de
doeltreffendheid van de auto als vogelverschrikker is ge
legen in de wetenschap dat rietganzen en kleine zwanen
afgelopen winter niet verjaagd konden worden om de
doodeenvoudige reden dat er in verhouding erg weinig
waren.
Op Schouwen-Duiveland zijn voor die afwezigheid drie
redenen aan te wijzen:
1.De rietganzen en zwanen hadden geen aandrang om
naar het zuiden af te zakken vanwege de zachte winter.
2.De percelen met oogstresten van suikerbiet en aardap
pel waren dankzij de droge nazomer vrijwel allemaal
reeds geploegd.
3.Voor kleine zwanen geldt bovendien dat die vogels
steeds meer lijken te gaan foerageren op waterplanten.
Dat demonstreerden ze op het Marlciezaatsmeer, de
Bruintjeskreek, het Krammer/Volkerak langs de Philips-
dam en de Slikken van Flakkee.
Opvallend was de aanwezigheid begin december van
ruim duizend rietganzen in het Oudeland van Ooltgens-
plaat, maar daar was geen sprake van bovengenoemde
redenen voor afwezigheid: er was veel minder fanatiek
geploegd in de nazomer en de vogels foerageerden dan
ook ongestoord op enkele percelen bieten- en aardap-
pelafval in gezelschap van grauwe ganzen, kolganzen
en een aardig groepje kleine zwanen. Ik heb afgelopen
winter de ganzen en zwanen wel gemist, maar ik veron
derstel dat hun afwezigheid niet of slechts in geringe
mate kan worden toegeschreven aan de carnavaleske toe
standen op de tarwevelden. Of ik daarin gelijk heb? Eind
januari leek het erop dat de bijvoorbeeld door rotganzen
al jaren vertoonde gewenning aan kleurrijke wapperende
linten op het veld nu ook al opging met betrekking tot
de nieuwe ganzenverschrilckers. Als we een "normale"
winter tegemoet gaan, zal de tijd het ons leren.
Polder Dreischor januari 2012.
Foto's Tien Heestermans
vogelverschrikker?
4 "V1
23
