Franjestaart
Goeree
Door Kees Mostert
Tijdens de laatste wintertelling van vleermuizen in de
bunkers op Goeree werd voor het eerst de aanwezigheid van
een franjestaart (Myotis nattereri) vastgesteld op Goeree-
Overflalckee. Hoewel de waarneming van deze vleermuizen-
soort enigszins verrassend is, past deze wel in een trend van
het afgelopen decennium in het Nederlandse duingebied.
winterobjecten. Voor het voorkomen in het zomerhalfjaar
is de franjestaart afhankelijk van voldoende oude, dikke
bomen met holten, gaten en spleten. De soort wordt daar
om vaak in oude landgoedbossen aangetroffen. Naast de
franjestaart en grootoorvleermuis werden op Goeree ook
nog een aantal watervleermuizen gevonden. In de bun
kers op de Punt van Goeree werden nu weer 11 watervleer
muizen gevonden na het dieptepunt van 6 dieren tijdens
het vorige winterseizoen. Langs de Hofdijkseweg werden
18 en 3 watervleermuizen gevonden en in de bunker van
de Kwade Hoek ging het om 16 watervleermuizen. De
bunker langs de dijk van de Preekhilpolder leverde helaas
geen overwinterende vleermuizen meer op. Mogelijk kan
de franjestaart zich in de (nabije?) toekomst ook in het
zomerhalfjaar vestigen in het binnenduingebied van
Schouwen en Goeree, wanneer in het binnenduingebied
voldoende oude bomen met holten aanwezig zijn. Het bos
bij Burgh-Haamstede is misschien zelfs al in gebruik door
een zomerkolonie. Op Goeree zal komende jaren blijken
of de franjestaart een blijver is of dat het bij een eenmalige
overwintering blijft. Nader onderzoek zal dit uitwijzen.
Op 25 januari 2011 werd de jaarlijkse
telling uitgevoerd van een aantal bun
kers in het duingebied van Goeree. De
bunkers worden hier al ruim 15 jaar
jaarlijks eenmaal geteld en onderzocht
op de aanwezigheid van vleermuizen.
Tot nu toe zijn op Goeree alleen water
vleermuizen en grootoorvleermuizen
in de bunkers aangetroffen. In een
kleine bunker langs de Oostdijkseweg
werd naast een gewone grootoorvleer
muis voor het eerst een franjestaart in
winterslaap aangetroffen. Het dier was
weggekropen in een kleine holte en
was daarom moeilijk te zien. We hebben toch een poging
gewaagd het dier te fotograferen vanwege de documentatie-
waarde. Op de foto is het relatief lange kleine oor te zien dat
diagnostisch is voor de franjestaart. Hoewel de waarneming
nogal op zichzelf staat (in de duinen van Voorne en in de
Kapittelduinen tussen Hoek van Holland en Monster is de
franjestaart tot op heden nog niet gevonden) is de afge
lopen jaren wel een toenemend aantal waarnemingen
gedaan op Schouwen. Daar is een groeiend aantal over
winteraars vastgesteld in de bunkers in het bos bij Burgh-
Haamstede. Tijdens de laatste telling werden hier 21 exem
plaren geteld. Ook ten noorden van Den Haag is een groei
end aantal overwinterende franjestaarten vastgesteld in
het duingebied in het afgelopen decennium. Momenteel
overwinteren tussen Haarlem en Den Haag enkele tiental
len franjestaarten. De toename verloopt echter langzaam.
Buiten het duingebied ontbreekt de franjestaart vrijwel
helemaal in het westen en noorden van ons land. In het
midden, oosten en zuiden van ons land is de soort vrij
talrijk aanwezig en is ook sprake van een toename in de
16
Eerste waarneming
