Het opsteken van de haverschoven. Foto: Coll. P.J. Boot.
Armeniërs in de boomgaard
In augustus 1943 bevinden zich in de "wei
van Elenbaas", tegen de Koudekerkse inlaag-
dijk,een aantal Armeense soldaten die daar bij
een grote hooiklamp op Duitse Wehrmacht
paarden moeten passen. De "Armenen" verve
len zich en dwalen dikwijls af naar onze boom
gaard, waarover mijn vader zich opwond. Hij
joeg ze steevast weg, want er hingen lekkere
peren en pruimen aan de bomen. Tenslotte
maken de "Armenen" zich ook kwaad en
nemen mijn vader te grazen. Ze maken zelf een
paar gaten in hun uniformjas en willen de Duit
se commandant op Zelandia, te Noordwelle,
laten geloven dat de boer met een hooivork ge
stoken heeft nadat ze alleen om drinkwater
kwamen vragen. Als hij haverschoven aan het
opsteken is, wordt hij door twee "Armenen"
overrompeld en moet mijn vader mee. Ze
schieten in de grond als hij niet wil. Later zou hij
zeggen "Inééns zag ik twêê gaeten nefl'en ntun
in de stoppels". De geschrokken paarden
geven een onverwachte "snok"( ruk aan de
wagen en Marien Kloet die schoven weglegde
viel achterover op het voer en riep naar bene
den "Bart, gae noe asjeblieft mee wangt ang-
34
ders lóópt ut zeker verkeerd of! ".Na vallen.op
staan en klappen met een geweerkolf.komt het
drietal na vier kilometer lopen op Zelandia
aan. Intussen was oom Marien een "goede"
Duitse luitenant, zekere Richard Hahn, "op
Striepeule"gaan waarschuwen (daar was een
bunkerdorp met negentig militairen). Die had
de "Kommandatur" te Noordwelle per tele
foon alles uitgelegd. De Duitse leiding daar
kwam met een lange zweep de kamer binnen.
Maar lot zijn verbazing kon mijn vader, die in
tussen doodsbang was geworden.direkt weer
naar huis vertrekken en kregen de twee "Ar
menen" er met die zweep van langs. Ze zijn na
dien nooit meer op Luchtenburg geweest!
Kustvogels profiteren van inundatie
Maar dan komt voor ons de grote verande
ring. In februari 1944 wordt door de Duitsers
besloten om ook Schouwen-Duiveland waar
mogelijk onder water te zetten om een "vijan-
dige"landing te voorkomen. De sluisdeuren
worden geopend en het zeewater loopt spoe
dig over de landerijen. Najaar 1943 gezaaid
koolzaad op ons perceel "Prinsje" staat in mei
'44 in een halve meter zoutwater te bloeien, iets
