hoeve naar het strand waarbij het laatste deel door
de hoge duinen gaat. Het pad is niet lang daarna
met bunkerpuin verhard en met asfalt bedekt. De
huidige betonplaten stammen uit 1986.
Het reliëf van de duinen is zeer beeldend met
stippeltechniek op de kaart weergegeven. Met een
bocht gaat het pad om een grote vallei (rechts van
het getal 28.2) en dat is dan de plaats van foto 1 ge
maakt door Piet Ochtman uit Zierikzee.
De foto komt ook voor in het alleraardigste
boekje "Wij trekken door Zeeland" door L.van
Wallenburg (ca. 1937). Foto 1 moetje trouwens ver
gelijken met foto 2 van Rykel ten Kate 1934). De
uitstuiving door de wind was hier zo sterk dat oud
cultuurland aan de oppervlakte komt: let op de met
zand gevulde greppels tussen de reepjes land met
donker humeus zand. Ooit is dit bouwland bedekt
geraakt met duinzand en pas in de jaren '30 op
nieuw aan de oppervlakte gekomen. Wanneer is
die 'verwoestijning" gebeurd? Dat weten we door
twee bronnen: veldboeken en munten. Volgens het
veldboek van de Westeren Ban zijn we hier in het
7de bevang "daer H uyge de Geest in plach te woe-
nen". In de marge van het veldboek van 1663 staal
geschreven "nu onbehuijst ende onbewoont" en in
een later veldboek uit 1783:"sederd den Jare 1667
geheel onder het zand gewaaid en dus verloren". In
de tweede helft van de 17de eeuw ging hier het land
3. Verklikkerduinen ca. 1933-34. Foto:Piel Ocluman.
van duinboer Bolle verloren. Dit overstuiven
wordt ook bewezen door gevonden munten. De
jongste twee van een tiental gevonden munten
door Jan Simons uit Haamstede zijn een dubbele
oord van Luik (1612-1650) en een oord van Bra
bant (1693).*
Van de eerste natuurliefhebbers die deze duinen
bezochten is een mooie beschrijving door Jan Joost
ter Pelkwijk te vinden in het tijdschrift Amoeba van
de NJN in 1935: "Nergens vind je [in Nederland]
zulke stuifduinen en de kale uitgestoven pannen
zijn merkwaardige plekjes. Vroeger was 't land vlak
en dikwijls in cultuur gebracht. De verdeling in ak
kers is soms fossiel onder 't stuifzand bewaard ge
bleven en overal vind je scherven". De scherven
zijn (helaas) niet verzameld.
Dit stuivende duin is eind jaren '30 vastgelegd
met rijshout en Helm en later dichtgegroeid met
struikgewas. Rond 1980 is de vallei weer openge-
kapt door vrijwilligers die de vallei toen Konijnen
circus hebben genoemd.
Foto 3 van Piet Ochtman is gemaakt op de rug
tussen de twee grote valleien. Links het Konijnen
circus en rechts de Binnenverklikker, op het
kaartje precies naast het getal 28.2. Het woeste
landschap werd fotografische vastgelegd, want de
Uitvoeriger schreef ik hierover in "Duinoverstuiving op Schouwen" in de tijdschriften Fibula 1997-2 en Duin 1997-4.
