Verschuivingen onder de niet-broedvogels
van het Volkerak-Zoommeer
Het
Ruurd Noordhuis, Edith van Dam, Machiel van Wouwe Eric Marteijn
Hoewel het Krammer-Volkerak door zijn geringere grootte minder vogels herbergde dan
bijv. Ooster- en Westerschelde, was dit gebied tot de afsluiting voor verschillende soorten van
internationale betekenis. Dit gold bijvoorbeeld voor Rotgans, Scholekster en Zilverplevier,
soorten die profiteerden van de specifieke mogelijkheden die in dit deel van de zoute delta
geboden werden.
De gevolgen van de sluiting van de Philipsdam op 17 april 1987 waren voor een aantal vogel
soorten dan ook verstrekkend. Van de ene op de andere dag verdween de getij-invloed en viel
meer dan 90% van de slikken permanent droog. Hiermee verdwenen belangrijke foerageerge-
bieden, met name voor steltlopers. Geleidelijk ontstonden echter nieuwe mogelijkheden en
een groot aantal vogels wist daarvan te profiteren. Van jaar op jaar nam de betekenis voor
vogels weer toe en hoewel het grotendeels om andere soorten gaat is het gebied nu opnieuw
van internationale betekenis. Maandelijkse tellingen die sinds 1985 in het gebied zijn uitge
voerd, maken het mogelijk een goed beeld van dit proces te schetsen.
De tellingen 1985 tot en met maart 1987, in die periode maandelijks
uitgevoerd, gebruikt voor vergelijking met de telgegevens
Vanaf 1975 zijn door de Deltadienst van Rijkswater- van de periode na de afsluiting. Na de afsluiting in april
staat, later de Dienst Getijde Wateren (DGW) te Middel- 1987 werden de tellingen van niet-broedvogels in het
burg, in samenwerking met resp. Staatsbosbeheer en Na- nieuwe Volkerak-Zoommeer gecoördineerd door NMF
tuur, Milieu en Faunabeheer (NMF, thans NBLF) en en uitgevoerd door de gezamenlijke beherende instanties
gesteund door een groot aantal vrijwilligers, geregeld tel- en een aantal vrijwilligers (zie dankwoord). Deze tellin-
üngen uitgevoerd in het gehele Deltagebied (Meininger et gen werden uitgevoerd halverwege elke maand, zowel
al. 1984 en 1985, Meininger van Haperen 1988). De vanaf het water als vanaf de kant. Bij het vergelijken van
frequentie van deze tellingen verschilde per periode. In de telreeksen van het Krammer-Volkerak met die van het
dit artikel zijn de Krammer-Volkerak tellingen van juli Volkerak na de afsluiting moeten een aantal verschillen
126
Vi. - -
- •t-.L-Ku.
aantal Zilverplevieren in het Krammer-Volkerak nam na de afsluiting sterk af. Foto: Henk Harmsen.
