De Paddestoelen van de helmduinen op
Goeree en Schouwen
Chiel Jacobusse
„Een oecologisch nog uiterst primitieve omgeving" zo wordt in Wilde Planten het landschap van de bui
tenste duinenrij genoemd. In het barre milieu van zeewind en stuivend zand kunnen slechts weinig orga
nismen zich handhaven. Voor wat betreft de hogere planten speelt Helm de eerste viool, nu en dan in
gezelschap van Zandhaver. Voor de veldbioloog ligt het aantrekkelijke van dit soort gebieden in het feit
dat de tamelijk eenvoudige structuur, gekoppeld aan de soortenarmoede het mogelijk maakt om zicht
te krijgen op de relaties tussen organismen en hun milieu.
Een en ander geldt ook voor de paddestoelen van
de helmduinen. Ook hierbij gaat het om een be
trekkelijk klein aantal soorten die met erg veel in
dividuen voorkomen. Enkele excursies in de Kwa
de Hoek op Goeree en in de buitenvallei van de
Verklikker op Schouwen leverden een globaal
beeld op van wat er zo al te verwachten is. Hieron
der volgt in het kort een beschrijving.
De meest talrijke soort is ongetwijfeld de Duin-
franjehoed psathyrella ammophila. Het is een
paddestoel met een bruine hoed van enkele centi
meters, met een fragiel, zilverwittig steeltje. De
steel wortelt diep in het kale zand en vertoont on
dergronds vaak een verdikking. De kleur van de
plaatjes is chocoladebruin tot zwart. De soort is te
vinden vanaf het tijdelijk ontziltende vloedmerk
tot aan de lijzijde van de buitenste duinenrij. Tot
nu toe zag ik hem niet verder landinwaarts.
Iets hogerop, maar vrijwel beperkt tot de buiten
zijde van de voorste duinenrij groeit de Veldrid-
derzwam Melanoleuca cinereifolia, die geken
merkt wordt door de grijzige lamellen. Het is een
stevige paddestoel met een brede, vlakke hoed (ca.
5-8 cm.). Ook de steel is robuust: soms tot meer
dan 1 centimeter dik. De kleur van de hoed is don
kerbruin. Bijzonder opvallend is het talrijk voor
komen op de Kwade Hoek van Rechte koraalzwam
Ramaria stricta. Het is een soort die elders in de
strooisellaag van loofbossen op dood hout etc.
groeit. Hier groeit het zwammetje aan de voet van
helmpollen. De rechte koraalzwam is een sterk ver
takt, koraalachtig zwammetje met een okerbruine
kleur. De jonge topjes aan de vertakkingen zijn
helder geel en bij druk verkleuren ze roodachtig.
