Over vlinders
Chiel Jacobusse
Tal van vogels en andere dieren hebben vlinders en rupsen op hun menu staan. En hoewel sommige vlin
ders tamelijke snel kunnen vliegen vormen ze wat snelheid betreft vaak geen partij voor hun natuurlijke
vijanden. Toch zijn vlinders „weerbaarder" als op het eerste gezicht lijkt. In dit artikel wordt aan de
hand van een aantal algemene soorten een verkenning gegeven van enkele manieren waarop vlinders aan
hun belagers weten te ontkomen.
Om te beginnen de Dagpauwoog, een van onze
meest talrijke dagvlinders. In rusttoestand houdt
deze vlinder de vleugels tegen elkaar geklapt, zo
dat alleen de goed gecamoufleerde bruinige on
derkant van de vleugels zichtbaar is. Als de Dag
pauwoog opgeschrikt wordt vouwt zij de vleugels
open, en daarmee komt een ander verdedi
gingsmechanisme in werking: plotseling worden
de felgekleurde „ogen" op de bovenkant van de
(vleugels zichtbaar, wat voor vijanden een schrikef-
fect teweeg brengt.
Ook bij zandoogjes en blauwtjes is de vleugelon
derkant onopvallend. Als deze soorten in hun rust
Igestoord worden reageren ze in eerste instantie niet
door op te vliegen. Ze blijven gewoon zitten, maar
jze draaien hun lichaam zodanig dat de grashalm
waarop ze zitten steeds tussen de vlinder en de na
derende belager in blijft. Op die manier blijven
ook de samengeklapte vleugels verborgen achter
de stengel. Iedereen die weieens zandoogjes of
blauwtjes gefotografeerd heeft weet hoe lang ze dit
„spelletje" kunnen volhouden.
lcarusblauwtje. Dia: Chiel Jacobusse.
Net als de Dagpauwoog heeft ook de Nacht
pauwoog opvallende oogvlekken op de vleugels.
Deze zijn ook in rusttoestand zichtbaar, waardoor
de vlinder op het eerste gezicht nogal kwetsbaar
lijkt. De Nachtpauwoog zit echter overdag altijd
doodstil verborgen tussen de vegetatie en wordt
daardoor nauwelijks opgemerkt. Zodra dat wel
het geval is treedt meteen het schrikeffect van de
„ogen" op.
Nachtpauwoog. Dia: Chiel
Jacobusse.
29
