De natuurwaarden van platen en slikken
Gert-Jan Bulh
Nog steeds komen duizenden hectaren platen en slikken in de Ooster- en Westerschelde voor. Zeeland
is altijd rijk aan blikken (zandplaten) en slikken geweest. Vanouds her is hun aanwezigheid hier zo van
zelfsprekend dat men gauw vergeet wat voor een belangrijke natuurgebieden het in feite wel zijn. Als
natuurbeschermer stuit je dan ook regelmatig op een berg onbegrip bij vertegenwoordigers van de regio
nale en provinciale overheid. Men snapt niet waarom zo bijzonder gedaan moet worden over een kaal
slik of een zandplaat.
van Schouwen-Duiveland zijn de Slikken van Via-
ne bij Oosterland en de ongeveer 7 km lange Rog-
genplaat in het mondingsgebied. In de Schelphoek
en ten oosten van Zierikzee liggen kleinere gebie
den. Op het eerste gezicht is er inderdaad niet veel
te zien op het slik of een plaat. Let je wat beter op
dan vallen allereerst de tandpasta-hoopjes van de
zeepieren op, of hoor je op een gegeven moment
gekraak onder je voeten als je over een kokkel-
bank loopt. Volkomen aangepast aan het dynami
sche getijde-milieu spelen de biologische aktivitei-
ten op de platen en slikken zich vooral in, of vlak
boven de bodem af. Wanneer de bovenlaag van
een stuk slikbodem wordt uitgezeefd, blijkt dat
hierin grote massa's dieren voorkomen.
Gebieden als de Oosterschelde zijn ondiep in ver
gelijking met de open zee. De hoge plankton-
produktie in het water vormt het voedsel voor de
vele bodemdieren in de platen en de slikken.
Het bodemleven van slikken en platen. Van links naar rechts (telkens 3 ex./soort): Nonnetje (Macoma balthica), Kok
kel (Cardium edule), Strandgaper (Mya arenaria), Slijkgarnaal (Corophium volutator), Wapenworm? (Heteromastus
filijormis) en Zeepier (Arenicola marina).
De laatste jaren is het oppervlak getijde-gebied in
zuidwest-Nederland sterk afgenomen. Het Ha
ringvliet, de Grevelingen en recent het Krammer-
Volkerak zijn hun getijde-karakter kwijt geraakt.
Wat betreft de Westerschelde groeit de trieste reeks
publikaties en gegevens die aantonen hoe vervuild
dit gebied wel niet is. Rest ons nog de verkleinde
Oosterschelde als „puur natuur" getijde-gebied.
Binnenkort worden een aantal belangrijke be
leidsmatige beslissingen genomen die betrekking
hebben op de platen en slikken in de Oosterschel
de. Tegen deze achtergrond leek het mij goed om
hier een aantal gegevens over het fascinerende
intergetijde-gebied, zoals platen en slikken ook
wel genoemd worden, samen te vatten.
Weiden van vlees
Grote intergetijde-gebieden in de direkte omgeving
