De nonnen van de Cornelia
Jan de Jonge
Na de Reformatie verlieten de franciscanessen Zierikzee. Circa drie eeuwen
later kwamen ze terug en drukten hun stempel op zorg en rooms-katholiek
onderwijs
Na de dood van Poppe Hayman, burgemeester
van Zierikzee, werd krachtens zijn testament
het Poppe Haymangasthuis gesticht in 1433.
Het lag aan de zuidzijde van de stad, omsloten
door de driehoek Nieuwe Haven, het Karsteil,
St. Domusstraat en naar het westen het Lange
Groendal
De huidige Kapellestraat is vernoemd naar de
plaats waar de kapel stond.
Dorothea, dochter van burgemeester Hayman,
en haar neven wensten dat het gasthuis voor
een vroom doel gebruikt werd. Het zou een
klooster of zusterhuis van de derde orde van
de heilige Franciscus moeten worden. Die
wens werd door de Regering van Zierikzee en
later door de Utrechtse bisschop David van
Bourgondië gehonoreerd en het huis werd
toegewijd aan de heilige Martha van Nazareth.
Tot moeder overste werd aangesteld Maria
Gillisdr. en tot biechtvader Boudewijn Pietersz.
van Kloetinge. De nieuwe bewoonsters volgden
de derde orde van de heilige Franciscus. Het
waren vrouwelijke religieuzen, die middels een
vrije aansluiting op religieuze en boetvaardige
wijze wilden leven. Ze droegen hoogst eenvou
dige kleding, niet geheel wit, niet geheel zwart,
maar grauw. Vandaar dat men ze de grauwe
zusters noemde.
alimentatie, op voorwaarde dat zij geen verdere
activiteiten zouden ontplooien. De neergang
van het klooster zette zich in. Zijn bezittingen
werden aangeslagen als 'geestelijk goed'.
In 1579 werd het klooster gepacht door Jan
Block. Sinds datzelfde jaar werden uit de
opbrengst van de geestelijke goederen enkele
franciscanessen onderhouden. De laatste
mater was Mayken Jansdr. en de laatste
religieuzen, Barbara Christiaansdr., Geertruydt
Gillisdr. en Josijnken van Steenbergen.
De gebouwen van het Klooster Nazareth
raakten in verval en werden in de eerste helft
van de zeventiende eeuw afgebroken.
Het Cornelia Liefdehuis
Circa drie eeuwen later greep het rooms-
katholieke armbestuur te Zierikzee in 1877
de kans hotel Van Veen, aan te kopen. Men
Het Klooster Nazareth bezat, behalve
een boomgaard op eigen erf, land in Sint
Lauwendorp (buiten de Zuidhavenpoort), in
Noordgouwe en elders.
Beeldenstorm
De Reformatie bracht de Beeldenstorm.
Deze bleef in Zierikzee beperkt tot de
verwoesting van de al afgebrande kerk
van de minderbroeders franciscanen.
Hoewel er garanties waren dat de rooms-
katholieke godsdienst geëerbiedigd zou
worden, vertrokken veel grauwe zusters. De
achtergebleven katholieke geestelijken kregen
Stichting Cornelia Liefdehuis in Huis de Mossel
aan het Havenpark NZ te Zierikzee, circa 1910-
1920. Uitgave A.C. de Mooij. (GASD, Fotocollectie,
inv.nr. ZM 0349). Het Mosselpoortje dreigde in
1939 bij uitbreidingsplannen van de 'Cornelia' te
sneuvelen onder de slopershamer. Tegenstanders
daarvan richtten in dat jaar de Vereniging van
Stad en Lande op.
15
St. Cornell* Liefdehuis