Breedstraat 10 Daar woonde in 1942 Abraham Wilkens, samen met zijn kinderen Selma en Adolph (Dolf) Abraham. De andere kinderen, les, Lena en Herman, hadden het ouderlijk huis al verlaten. Van het gezin Abraham Wilkens overleefden alleen Lena en Herman de oorlog. Abraham had als jongetje ingewoond bij het gezin Frenk in de Maarstraat en had daar later de slagerij opgericht. In 1937 droeg hij de zaak in de Maarstraat over aan zijn zoon Izaak. Hoffer straat 38 Izaak Wilkens zelf woonde met zijn vrouw Stella Israels en zijn dochtertje Bertha in de Hofferstraat 38. Het was destijds een rustig buurtje met aardige plantsoentjes. Izaak moderniseerde de zaak in de Maarstraat door betegeling en andere voorzieningen. Waar schijnlijk hebben ze toen ze naar Amsterdam moesten vertrekken, nog geprobeerd een onderduikadres voor Bertha te vinden, wat mis lukte. Bijzonder is dat zij zich in Amsterdam na enige tijd zelf aanmeldden voor transport. Zij verwachtten in een werkkamp terecht te komen, maar vergisten zich. Zij werden alle drie op dezelfde dag vermoord. De Joodse gemeenschap in Zierikzee De Joodse inwoners van Zierikzee hadden op religieus gebied een eigen identiteit, maar voor een gezamenlijk religieus beleven was niet veel gelegenheid als zij daaraan al behoefte hadden. De synagoge, de sjoel, in de Meelstraat 55, in gebruik vanaf 1825, was nog opgeknapt in 1888. De eerste steen werd toen gelegd door de vijf jaar oude Abraham Samuel Frenk, die ruim 50 jaar later zou behoren tot het groepje dat door 't Vrije de ondergang tegemoet liep. De sjoel in de Meelstraat was voorafgegaan door een huissynagoge op de Oude Haven 36. Het stadsbestuur gaf daar in 1799 toestem ming voor, ondanks verzet van het kramers- gilde dat bezwaar maakte tegen de handel van joden op de kermis. De 'nieuwe' sjoel was echter vanaf 1913 alleen tijdens hoogtijdagen in gebruik en vanaf 1922 helemaal niet meer. De Joodse gemeente Zierikzee was te klein geworden en ging op in die van Middelburg. Het synagogegebouw werd een gewoon woon huis; de leeuw die een davidsster draagt, op de nok van het dak, is het enige wat daar nog aan herinnert. Al vanaf 1860 was er vanwege het geringe aantal leerlingen geen Joodse school meer. Joodse lessen, vaak huislessen, werden af en toe gegeven door Joodse leraren uit Middel burg die daarvoor een lange reis, deels per boot, moesten maken. Dat zal door slechte weersomstandigheden vaak niet gebeurd zijn. HIER WOONDE SELMA MILKENS 8EB. 1904 VERMOORD 2.7.1843 SOBIBOR hier Woonde ABRAHAM WILKENS 9EB. 1874 VERMOORD 5.2.1943 AUSCHWITZ HIER WOONDE ADOLPH ABRAHAM WILKENS 8ES.1914 VERMOORD 31.3.1944 POUtN HIEfrWOONDE ESTELLA UNA WILKENS-ISRAELS HIER WOONDE BERTHA REGINA WILKENS 3E0. 1936 VERMOORD 28.5.1943 soeieoR N HIER WOONDE IZAAK ABRAHAM WILKENS GEB.1905 VERMpOUD 28.5.1943 GEB. 1907 VERMOORD 28.5.1943 SOBlBOR Voor meer informatie: www.struikelstenenzeeland.nl en Renée van der Hulle- Ossendrijver, contactpersoon werkgroep Schouwen- Duiveland: renee@vanderhulle.nl 'Een geschiedenis van de Joodse inwoners van Schouwen- Duiveland', door G.J. Kouwen, in Kroniek van het land van de zeemeermin 2014 (uitgave van de Vereniging Stad en Lande van Schouwen-Duiveland) Bronnen: Gemeentearchieven Schouwen-Duiveland, Rotterdam, Den Haag, Alkmaar Joods Historisch Museum Nieuw Israëlitisch Weekblad Privécollecties: A.M. Wilkens, J.A. Spalter, B. Israels, M. de Ruiter Zierikzeesche Nieuwsbode

Tijdschriftenbank Zeeland

Stad en lande | 2017 | | pagina 17