Van de redactie
Ineke van den Broek
Op het moment dat buiten de mussen van
het dak vielen in het onverwachte september-
zomertje, was uw redactiecommissie hard aan
het werk om het oktobernummer van het
Mededelingenblad persklaar te maken. Als de
deadline begint te naderen, loopt de spanning
op. Nakijken of alles binnen is, het allerlaatste
artikel redigeren, nog even een afbeelding
opvragen, het hoort er allemaal bij.
Oktober is de maand van de geschiedenis, met
dit jaar als thema 'Grenzen'. Uit de artikelen in
dit nummer blijkt wel dat de vroegere bewoners
van Schouwen-Duiveland niet allemaal stilletjes
thuis bleven zitten, maar eropuit trokken, naar
andere oorden, dichtbij of ver weg, op zoek naar
manieren om in hun levensonderhoud te voor
zien, over allerlei grenzen heen. Landbouwers
en middenstanders zagen zich eveneens
genoodzaakt hun grenzen te verleggen. Zij ver
bouwden nieuwe gewassen, organiseerden
zich op een andere manier, of investeerden in
moderne apparatuur.
Heel toepasselijk nu de zomers steeds langer
lijken te worden is het verhaal van Piet Karman
in dit nummer. Zijn herinneringen gaan terug
naar de warme augustusmaand van 1947. In die
tijd was een koelkast nog een luxeartikel waar
over maar weinig mensen beschikten.
Auteur Rinus Langeraad neemt ons ditmaal
mee naar Dreischor, naar boerderij de 'Kleine
Schorre'. Daar woonde eind negentiende eeuw
het gezin Der Weduwen. Van Langeraad schrijft
over leven en werken van een van de kinderen,
Pieter Johannes, een belastingontvanger, die
trouwde met zijn achter-achternicht Tannetje
Hermina der Weduwen. Het jonge paar start
te in Noordwelle en woonde daarna nog in
Nieuwerkerk, Sirjansland, Oosterland, IJssel-
monde en Rotterdam. In zijn verhaal leest u wat
er gebeurt als je een meisje verwacht te krijgen
en er vervolgens een jongenstweeling wordt
geboren. Ook lezen we over een voorval
dat typerend is voor de standenmaatschappij
van vroeger, toen de grenzen tussen upstairs
en downstairs nog sterk voelbaar waren.
Dienstmeisje Lau Stoel pikt het op een gegeven
moment niet meer en vertrekt.
Het interview met maritiem historicus Ruud
Paesie heeft ook met grenzen tussen mensen te
maken.
Peter Noordermeer sprak met deze Zeeuwse
historicus die een boek schreef over de slaven
opstand op het Zierikzeese schip Neptunus.
Paesie wil met zijn boek de lezer duidelijk maken
dat dit schip in 1785 bij de kust van Nassau in
de lucht vloog als gevolg van een opstand
onder de slaven aan boord en niet door een ver
dwaalde Engelse kanonskogel, zoals veelal
werd beweerd.
Nog een paar eeuwen verder terug in de tijd
gaat de rubriek Uut de pepieren. Ineke van den
Broek beschrijft in deze rubriek ditmaal een oor
konde uit 1368. De stad Zierikzee verkreeg hier
mee het recht op een tijdelijke nederzetting
helemaal in Zweden, als beloning voor de steun
aan de Hanze, het grenzen overstijgende han
delsnetwerk in de Oostzee. In de veertiende
eeuw speelde Zierikzee nog een rol van beteke
nis in Europa, dankzij de gunstige ligging aan het
water en een uitgekiende handelspolitiek.
Jan de Jonge heeft de geschiedenis van de
weegbrug of fairbank in Viane onderzocht, een
toepasselijk onderwerp nu de bietencampagne
zo langzaamaan weer nadert. Daaruit blijkt dat
er op Schouwen-Duiveland vroeger niet alleen
slimme kooplieden rondliepen, maar minstens
even slimme landbouwers, die de balans een
tikje in hun voordeel probeerden te doen uit
slaan. Hoe dat alles in zijn werk ging, leest u in
zijn boeiende artikel.
Het nummer dat voor u ligt bevat nog een
recensie door Jeroen Padmos van het boek
Joods Erfgoed in Nederland. Verder vindt u aan
kondigingen van verschillende interessante acti
viteiten en cursussen op Schouwen-Duiveland
en in Middelburg, en natuurlijk is er weer een
nieuwe raadplaat in de rubriek Wie bin dat noe.
Kortom, voor elk wat wils.
De redactie wenst u weer veel leesplezier.
1
