VMNDVD
GESCHIE
DENIS
Oktober:
Maand van de Geschiedenis Schouwen-Duiveland
Oktober 2016 is de Maand van de Geschiedenis.
Dit jaar is het thema 'Grenzen'. Grenzen zijn er
in allerlei soorten en maten. Er zijn imaginaire,
fysieke, politieke en sociale grenzen. Ze bepalen
identiteiten. Door de eeuwen heen hebben
mensen grenzen gemaakt, veranderd, verlegd,
bewaakt en overgestoken. Ze kunnen mensen
scheiden, maar over grenzen heen kunnen men
sen elkaar ook tegemoet komen.
Dit jaar geven onder meer de Bibliotheek,
Boekhandel De Vries, Filmtheater Fizi, Gemeente
archief Schouwen-Duiveland, Radio-omroep
Schouwen-Duiveland, Stadhuismuseum en
Wereldregio invulling aan de Maand van de
Geschiedenis. Er zijn in oktober lezingen, stads
wandelingen, filmvoorstellingen, radio-uitzendin
gen en nog veel meer. Het programma vindt u
op de gezamenlijke Facebookpagina Geschiedenis
Oktober en op de website van Wereldregio.
Open Archievendag van het gemeente
archief op 22 oktober
U bent op zaterdag 22 oktober tussen 9.30 en
15.30 uur van harte welkom bij het Gemeente
archief Schouwen-Duiveland. Er zijn twee lezin
gen over het thema 'Grenzen', met twee ver
schillende onderwerpen.
Ochtendprogramma: Over grenzen heen -
Zierikzee en de Hanze
Middelburg, Amsterdam en Dordrecht zijn trots
op hun geschiedenis als handelssteden in de
delta van de grote rivieren. Maar zierikzee speel
de op dit natuurlijke knooppunt van handels
wegen ook een belangrijke rol. De Vlaamse ste
den hadden behoefte aan toegang tot de zee en
de rivieren om de producten van hun industrie te
verhandelen. In Zeeland vonden ze deze toegang.
Al snel waren er niet alleen Vlaamse handelaren,
maar doken ook Duitse koopmannen op in de
handel tussen Engeland en Vlaanderen. Ze kregen
privileges voor de vaart op Vlaanderen. Zeeland
werd deel van het uitgebreide netwerk van de
Hanze. De Hanzeaten vonden op hun doortocht
door Zeeland een handige halte in zierikzee. Daar
waren onderhandelaars die hen hielpen met hun
handel en die het Neder-Duits begrepen, de taal
van de Hanze. Het duurde niet lang voordat de
kooplieden uit Zierikzee op hun beurt de weg naar
de Oostzee vonden. Zierikzee maakte geruime tijd
deel uit van het Hanzenetwerk, met name in
de veertiende eeuw. Ook als de relatie tussen
Zeeland en de Hanze onder druk komt te staan,
blijft er commercieel contact tussen zierikzee en
de verre Oostzee. Pas toen de waterwegen ver
anderden en zierikzee daardoor niet meer aan de
belangrijkste vaarroute lag, verdwenen de hande
laren uit de stad. Ze gingen op zoek naar een
andere thuishaven met een betere ligging.
Twan van Dodewaard (Universiteit van Leiden)
onderzocht de relatie tussen Zierikzee en de
Hanze in de late middeleeuwen en houdt om
10.30 uur hierover een lezing. Aansluitend
wandelt het gezelschap naar het Stadhuis
museum voor de opening van het nieuwe
Archievenkabinet: een digitale interactieve reis in
de tijd over het thema 'Handel'.
Middagprogramma: Dialectgrenzen
Dialectgrenzen hebben alles te maken met
geschiedenis en met identiteit, wat maakt de
dialecten van Schouwen-Duiveland anders dan
die van Zuid-Beveland? waar liggen de grenzen
van het Zeeuws? En hoe gemakkelijk zijn die
grenzen te trekken? Veranderden de grenzen
in de loop van de geschiedenis? En is de
Nederlandse rijksgrens ook een taalgrens?
Adviseur streektalen Veronique De Tier (Stichting
Cultureel Erfgoed Zeeland) bespreekt deze
27
