Mijn huusvrouw is blijve liggen van haer eerste kijnt..
Een dove kunstenaar met Schouwse wortels
Guido Hendrix
Bij mijn bijdrage 'Genealogische informatie over
de familie Cole/Cola in Zierikzee' in het
Mededelingenblad van Stad en Lande nummer
138, november 2013, hebben Peter Noorder-
meer en Jeroen Padmos aanvullingen geschre
ven: zij geven achtergrond bij de Weeskamer in
Zierikzee, nemen de onzekerheid weg die bij
mij heerste ten aanzien van de voornamen
Anna/Emma (mijn voetnoot 4) Cole, en geven de
gedeeltelijke transcriptie alsook de reproductie
van een officieel stuk dat naar aanleiding van
Anna's overlijden werd opgesteld met het oog
op de belangen van haar minderjarige kinderen.
Kinderen, in het meervoud. Ik kan er dus zeer
goed bijkomen dat zij struikelen over de door
mij meegedeelde zin 'Anna is blijve liggen van
haar eerste kijnt' (enkelvoud). Met hun bewe
ring dat Anna dus maar één kind kan hebben
gebaard, ondermijnen zij evenwel het gezag van
Nicolaes Abrahamsz. Cola als historische bron.
Wat volgt beoogt zijn gezag te handhaven als
bron met betrekking tot zijn eigen gezin.
Liggen en bliven1 zijn twee synoniemen voor het
hedendaags courantere bevallen en heeft dus
niet de betekenis van 'van haar eerste kind niet
opgestaan' of 'in haar eerste kind gebleven'.
Beide werkwoorden worden gebruikt met het
voorzetsel van of met een genitiefvorm. N.A. Cola
zegt, meen ik, met twee woorden dat zijn vrouw
van een kind bevallen is. Dit is tautologisch taal
gebruik, misschien met een duratief aspect: het
kan een langdurige, zware bevalling geweest zijn,
doch zij heeft er zeker niet het leven bij gelaten.
Zij had kinderen, in het meervoud.
1 Zie Verdam, E.J., Venwijs, E. Middelnederlands woorden
boek, kol. 581 en 592
Rinus van Langeraad KAzn.
In nummer 129 van Stad en Lande schreef ik
een artikel over een oudere broer van mijn
grootvader, Krijn Adriaan van Langeraad (1865-
1943). Hij was hoofdcommies bij de ptt en
in het geheim een fervente en actieve commu
nist. Krijn Adriaan werd geboren in Zierikzee
en groeide op op de boerderij 'Dreischors
Nieuwland' in Dreischor. Daar ontmoette hij ook
zijn latere vrouw Anthonetta Goemans (1866-
1950), geboren op 'Goemanszorg'. Samen kre
gen ze twee zonen van wie de jongste, Piet
Leonard, op 15 mei 1899 het levenslicht zag in
Maastricht.
Piet Leonard werd doof geboren, wat destijds
werd bestempeld met doofstom. Tegenwoordig
spreekt men heel terecht van doof. zijn ouders
dachten er goed aan te doen om hem, al op
zevenjarige leeftijd, in een van de weinige inter
naten voor doven te plaatsen. Voor Piet werd
dat het Koninklijk Instituut voor Doofstommen
in Groningen, zijn verblijf daar duurde echter
maar één jaar. Toen werd zijn vader overge
plaatst naar Leiden en kon Piet zijn opleiding
verder vervolgen in de dichter bij zijn ouderlijke
woning staande Inrichting voor Doofstommen
onderwijs in Rotterdam, het latere Rudolf Mees
Instituut. Hij verbleef daar van 1907 tot 1915.
in die tijd volgde hij van 1911 tot 1915 ook de
winteravondlessen in tekenen en schilderen
aan de Academie voor Beeldende Kunsten en
Technische Wetenschappen op de Coolsingel in
Rotterdam.
Na zijn opleiding kwam Piet in dienst bij
H. Pander en Zonen in Den Haag. Bij deze firma,
een destijds zeer bekend meubel- en interieur-
bedrijf, werkte hij meer dan veertig jaar als meu
bel- en interieurtekenaar. In 1957 werd hij daar
voor onderscheiden met de zilveren eremedail
le, verbonden aan de Orde van Oranje Nassau,
en met de eremedaille van de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel.
5