genootschap.8 Op grond van dit belangwekkende muziekverleden is het niet te gewaagd om aan de opsomming van vormen van buitenvermaak nog muziekbeoefening toe te voegen. Door een groot kenner van de geschiedenis van Schouwen- Duiveland werd aan het begin van de vorige eeuw over 'duchtig feesten' op de Noordgouwse bui tens gesproken. Het lijkt erop dat men in de acht tiende eeuw huwelijken in voorjaar en zomer in Noordgouwe liet voltrekken, om na de kerkelijke inzegening dadelijk op de buitenplaats buiten de dorpskern 'met ouderwetsche weelde' groot feest te kunnen houden.' Allemandes, menuetten, contredansen en andere dansmuziek moeten hier dus wel hebben geklonken. De dichter van Het Noord-Gouws Arcadia brengt zijn lofzang op een 'boersche fluyt' in een tijd dat de dichtkunst werd geacht verwant te zijn met de muziek. Deze fluit is door de onderhoudende poëet als dichterlijk instrument gebruikt, symbool van het landleven. Op muziekbeoefening buiten moet de dwarsfluit van een uit Noordgouwe afkomstige boerenknecht wijzen. Eind achttiende eeuw werd dit instrument in diens eikenhouten kledingkist aangetroffen.10 Amusement begin negentiende eeuw Het kermisvertier in de Zeeuwse hoofdstad trok ook landlieden van Zuid-Beveland. Een Haarlems heer zag in 1827 daar boeren en boerinnen die zich feestelijk hadden uitgedost. Jonge stelletjes, 'naar het scheen geliefden', zag hij pink aan pink gehaakt langs kraampjes slenteren.11 De kermis in de stad bood toen naast gebak en poffertjes, volop gelegenheid kledingstukken, stoffen en kra- merijen aan te schaffen. Vanaf de laatste maandag in augustus was in de stad Zierikzee een kermis die veertien dagen duurde. De jood Zadok Levi van Oss, koopman in porselein en glas, had daar een vaste standplaats. De krantenadvertenties van kooplieden uit Middelburg, Dordrecht en Amsterdam melden over kramen aan de Oude Haven, in de Beurs onder de Gasthuiskerk (het huidige Havenplein) en aan de zuidzijde van de kade, tot op het tegen woordige Kraanplein. Voorgangers van de familie van wafelbakkers Van Bezooyen, die in twee eeu wen Zierikzeese zoetekauwen heeft bediend, zul len tijdens het kermisfestijn hun wafels en 'broe dertjes' hebben verkocht.12 Waarschijnlijk is de Zierikzeese bedrijvigheid, in het klein, tevens bij de dorpsgelegenheid Herberg Schuddebeurs te vinden geweest. Met een kraam met wafels en poffertjes zal een Zierikzeese bak ker in Schuddebeurs goede zaken hebben kunnen doen. Op de boerenkermis was men doorgaans niet kinderachtig met zijn bestedingen. Vooral de ongehuwde jongemannen die meenden te moe ten opvallen bij niet onknappe boerenmeiden en -dochters. De jongen schudt zijn beurs, en spilt de zilvre schijven, Zoo lang vergadert met zijn meesters vee te drijven Vogelschieten Over het door de Schuddebeurse kastelein Bastiaan Versseput rondom 1800 georganiseerde kermisvertier, kan niets zekers worden gezegd. In diens sterfjaar (1806) werd een voorraad geweren aangetroffen, die voor het 'Vogelschieten' zou kunnen zijn gebruikt. Ruim tien jaar later, mei 1819, daagde Johannes Hendrik Bukker in de Zlerikzeesche Courant onvervaarde kermislief hebbers uit om bij hem te proberen de (houten) vogel te raken, die op een hoge staak was gezet, zijn advertentietekst luidt: Met permissie zal er bij J.H. Bukker, castelein op Schuddebeurs, eene prijs bestaande in een goud horologie te winnen zijn, met het schieten naar een vogel op een staak van 70 voeten hoog met geweer en kogel. in Zierikzee en in Schuddebeurs kon men zich voor het niet geringe bedrag van een gulden en zes stuivers opgeven om mee te dingen naar de kostbare prijs. Dit zeer oude spel, papegaaischie- ten of gaaischieten genaamd, was aan het eind van de Middeleeuwen door de Zierikzeeënaars met de kruisboog reeds beoefenend. Het winnend lid van de Zierikzeese Voetboogschutters (gezel schap van kruisboogschutters), de schuttersko- ning, werd toentertijd door de graaf van Zeeland beloond 'als hij de papegay afschoot'." Vogel schieten wordt in de provincie, op het eiland zelfs, nog altijd gedaan.15 11

Tijdschriftenbank Zeeland

Stad en lande | 2011 | | pagina 13