instructie dateert van 16 december 1768) en na
zijn examen in Leiden op 22 juli 1768. Tevens
werd hetzelfde kind ook onderzocht door de
gekwalificeerde medicus Jan Macquet. Dit zou
kunnen duiden op een officieel vooronderzoek.
Des al niettemin werd Rocquette door het stads
bestuur voor aangenaam gehouden en als lector
te Zierikzee aangesteld. De jaarwedde van de
nieuwe lector kwam voor rekening van de stad en
beliep honderd Zeeuwse rijksdaalders, of volgens
de stadsrekening over 1769, 44 ponden 3 stuivers
en 4 schellingen groten Vlaams.22
Instructie
De instructie van de lector, welke door het stads
bestuur op 16 december 1768 werd aangeno
men, omvatte in totaal 25 artikelen. Uit deze
instructie valt af te leiden dat zowel van de zijde
van de overheid als vanuit het publiek behoefte
moet hebben bestaan aan regelmatig openbaar
onderricht in de anatomie. Daartoe zou op maan
dag- of donderdagmiddag in een speciaal in te
richtten ruimte in het Gasthuis door de lector wor
den onderwezen. De overheidsbemoeienis blijkt
andermaal uit de boetes die konden worden
opgelegd indien een chirurgijn of vroedvrouw
zonder geldig excuus afwezig was. Daarnaast
gold een verbod om de lector tijdens zijn lessen te
onderbreken en "voor de demonstratie het kleet,
waaronder het lighaam geleegen is opligten, off
iets op de tafel leggende in de hand neemen
Veel min sal ymant van dit lichaam buyten weten
van den lector iets moogen wegdragen ofte
meede neemen."23 Van de opbrengsten van deze
boeten konden de kaarsen voor de verlichting van
de zaal en de reiniging ervan worden bekostigd.
Ten behoeve van het praktisch onderricht ontving
Rocquette jaarlijks 20 rijksdaalders voor de aan
koop van dode lichamen, waarvan hij jaarlijks
minstens een man en een vrouw openbaar zou
moeten ontleden. In geval het om lichamen ging
die hem werden aangeleverd door de stadsarmen
of de rechtelijke macht, dan stond hier geen ver
goeding tegenover. Een gevoel van afgrijzen zou
ons kunnen bekruipen wanneer we ons realiseren,
dat ook in Zierikzee een handel in dode lichamen
moet hebben bestaan volgens de regel. Tevens
lijkt de kans aanwezig dat in een kleine gemeen
schap als de Zierikzeese, zowel leerlingen als toe
schouwers de te ontleden persoon kenden. Naast
Dr. Jacques Rocquette, lector in de anatomie,
chirurgie en verloskunde te Zierikzee (uit:
'Kroniek van het land van de zeemeermin
(Schouwen-Duiveland)' 6 (1981))
sectie, met de daarbij behorende aantoning van
de werking van spieren, zenuwen en bloedvaten,
konden de lichamen eveneens gebruikt worden
voor demonstraties ten behoeve van het zetten
van breuken en het aanleggen van bandages.24
Buiten de voor het publiek toegankelijke bijeen
komsten werden, ingeval een vrouwelijk lichaam
beschikbaar kwam, speciale cursussen georgani
seerd voor vroedvrouwen. Ingeval geen lichamen
voorradig waren, was het de lector tevens toege
staan gebruik te maken van levende dieren.
Hiertoe werd natuurlijk geen vergoeding gegeven.
Buiten deze lessen om kreeg de lector eveneens
de opdracht om ondermeer de gevangenen in het
Gravensteen op kosten van de stad te bedienen,
schouwingen te verrichten en hiervan verslagen te
schrijven, de magistraat bij te staan bij de beleids
voering en de examens van vroedvrouwen af te
nemen.
Of ook chirurgijn Andries Wijskrop en de bevol
king van de heerlijkheid Welland hebben kunnen
profiteren van deze nieuwe ontwikkelingen op
het gebied van de medische wetenschap is ons
niet bekend. Het lijkt erop dat Wijskrop's praktijk
in Noordwelle geen succes was. Al een jaar voor
18
