Zedelijke
OVJEMJOJEWlCJW&JEZr
het schavot werd geleid, dat op de Markt in
Middelburg was opgesteld. Voordat hij aan de
galg werd gehangen, vond nog een laatste con
frontatie met de rechters plaats, die zitting hiel
den in een bovenzaal van het stadhuis te Middel
burg. Inmiddels was de Markt volgestroomd met
publiek, waaronder zelfs vrouwen en meisjes, dat
dit gruwelijke tafereel wilden gadeslaan. Op
precies twaalf uur werd het vonnis voltrokken.
In het in 1817 door een anoniem gebleven
schrijver gemaakte boekje Zedelijke overdenkin
gen voor, bij en na de teregtstelling van Marinus
van Nieuwenhuyzen kunnen we lezen hoe dit ge
schiedde: "Hij ziet zijnen kerker geopend, en
maakt zich gereed om naar de strafplaats ver
voerd te worden, het laatste eeuwige vaarwel den
VOOR, BIJ EN Ni D" E
TEREGTSTELLING
VAN
MARINUS van NIEUWENHUYZEN
OP DEN 3. FEBRUABIJ IS f 7 - BINNEN MID
DELBURG IN ZEELAND MET DÉ IC OORD
GESTRAFT, WEGENS DE MISDAAD
VAN MOORD, AAN TWEE OUDE
LIEDEN CEPLEEGT.
Bijfen gcbragt door cenctt MctischtmtUnd.
JVie kan zeggen ik hebbe mijn hart gezuiverden
ben rein van Zonden SALOMO.
Te Af I t) DE L BUR Gy
Ter Boekdru kkerij-van J. JVIOENS*
Langendclft 3 A pj. 1817.
1
i
Titelpagina van het boekje dat verscheen naar
aanleiding van de ophanging van een van de
twee veroordeelde Van Nieuwenhuyzens in
1817 (foto Zeeuwse Bibliotheek)
huisgenoten stamelende toesprekende: omringt
van geregtsdienaren nadert hij met eenen stati-
gen tred de geregtsplaats, daar gekomen valt
hem alras het schrikwekkende hout in het oog
waaraan hij sterven zal - ziet reeds de enge dood
kist waarin zijn zielloos overschot zal gelegd wor
den; en wordt voor de laatste maal voor eene
achtbare vergadering gebragt; hoe weinige
oogenblikken ademt hij nog de aardsche lucht in,
elke polsslag is hem duur toegerekend! - nu is
het, dat zijne straks te verliezene ziel met eene
hartroerende en allerernstigste bede aan de
ontfermende genade van zijnen Hemelschen
Rechter wordt aanbevolen, en - met eene eerbie
dige houding wacht hij zijn naderend lot; de
harde proeve is dan nu nabij, overgeleverd in de
handen des scherprechters wordt hij reeds met
koorden gebonden, en treedt, van alle zijne aard
sche vrienden verlaten, omringt van geregtsdiena
ren, op het schavot, ontdoet zelve zich van zijne
schoenen, beklimt alzoo den ladder, zegt zijne
bijzijnde het laatste vaarwel, beveelt zijn veege
ziel aan den Zaligmaker, en - wordt alzoo van den
beklommenen ladder afgeworpen, overgaande in
de gewesten der eeuwigheid! Een korten tijd
daarna wordt zijn zielloos overschot in de door
hem nog korts te voren beschouwde enge dood
kist gelegt, en alzoo ter grafplaats gevoerd, ten
einde eene prooi voor het gewormte te worden."
Intussen bleef Pieter halsstarrig volhouden dat hij
alleen beschuldigd kon worden van diefstal en dat
hij aan de moordpartij niet had deelgenomen.
Maar toen Zijne Majesteit hem eind oktober 1817
geen gratie verleende, bekende hij dat hij Geertje
doodgeknuppeld had. Voor ons heeft dit de
consequentie, dat de in de akte van beschuldiging
genoemde feiten, zoals hierboven beschreven,
niet helemaal juist zijn en dat ook hij actief
betrokken was bij het plegen van beide moorden.
Op 10 november 1817 's middags om half één
trof hem hetzelfde lot als zijn neef. In genoemde
boekwerkje Zedelijke overdenkingen voor, bij en
na de teregtstelling van Marinus van Nieuwen
huyzen bevindt zich een gedicht over de voltrek
king van de straf, waarvan twee strofen zijn:
8
