2 Van deze memoires bestaat alleen nog het
afschrift. Het originele document ging ver
loren bij het bombardement van Den Haag in
1945.
3 Napoleon maakte van de Bataafse Republiek,
zoals Nederland toen heette, in 1805 een
koninkrijk. Zijn broer Lodewijk Napoleon werd
koning van deze Franse satellietstaat.
4 Dit blijkt uit het "Tableau de l'effectif au 16
avril 1811 du dit bataillon 4d' bataljon]
stationné dans Zierikzee opgesteld na
de door brigade-generaal Ducos op 17 april
van vermeld jaar uitgevoerde inspectie.
5 Gérard Schneither noemt hem "een oud man,
broeder van Roger Ducos, bekend uit de
Fransche Revolutie" de politicus Pierre-
Roger graaf Ducos (1747-1815); deze stemde
vóór de onthoofding van koning Louis XVI).
5 Middelburgsche Courant 5 januari 1881
(onder titel 'Kunstnieuws').
7 veldstuk geschut dat ook op moeilijk
begaanbaar terrein snel kan worden ver
plaatst
8 Schneither merkt op dat de generaal in 1813
in het voormalige woonhuis De Mossel
verbleef, toentertijd (Nieuwe) Logement van
Zeeland genaamd.
9 expresse bericht door speciale boodschap
per gebracht
10 In de minuut van de brief van maire mr.
Thomas Adriaan van Adrichem aan de onder
prefect van die dag (5 december 1813) wordt
gezegd, dat de familie De Jonge naar aanlei
ding van de gebeurtenis had verzocht om uit
stel van vertrek. De Franse brigade-generaal
stond dit evenwel niet toe, en droeg Van
Adrichem op om het volk tot kalmte te
manen. De maire begaf zich daarop direct
naar de Meelstraat. Toen de garnizoenscom
mandant met een aantal soldaten verscheen,
ging de te hoop gelopen menigte uiteen.
Van Adrichem merkt op in genoemde, niet-
voltooide minuut-brief dat rechter De Jonge
intussen was vertrokken. Later die dag was
het weer rustig in Zierikzee. "Jusqu'ici la tran-
quillité la plus parfaite a été conservée dans
cette ville", schrijft Van Adrichem Tot nu
toe is de meest volmaakte rust bewaard
gebleven in deze stad).
11 De prefect stond in de periode 1810-1813
aan het hoofd van een departement
gebiedsdeel).
12 Volgens de Engelse website werd de brief
"from a gentleman who had been in the
British service" ontvangen op 7 december
1813 uit handen van "pilots". Deze loodsen,
Wolfert Jumelet senior of junior en Jacob
Okkerse uit Bruinisse, brachten De Brauws
brief door de mist naar de Engelse mari
neschepen, die bij Colijnsplaat voor anker
lagen (Bruinisse met vlag en wimpel 1468-
1968, p. 50-51).
13 Schneither vermeldt in zijn memoires dat ook
hij, omdat hij evenals Willem Maurits de
Brauw Engels sprak, deel had moeten uitma
ken van deze deputatie. Men kon hem echter
niet vinden, omdat hij "tot geruststelling" op
bezoek was bij de echtgenote en dochters
van de maire. Volgens de website-tekst wilde
Ducos zich met zijn manschappen terug
trekken op Bergen op Zoom.
14 De auteur van De archieven der prefectuur
vermeldt dat de onderprefect op 7 december
1813 naar Middelburg vluchtte (p. 15).
15 batterij verdedigingswerk
16 De website meldt dat de aanval op de batterij
op de "point of Stavenisse" Westnol) op
de avond van 9 december 1813 plaatsvond.
Vanaf deze sterkte konden de Fransen de
scheepvaart over het Keeten belemmeren.
De Fransen vluchtten op het moment dat de
Engelsen in zicht kwamen.
17 Zij was dochter van Cornelis Compiet, in
1818 hovenier op een van de buitenplaatsen
in Noordgouwe, en Maria de Graaf.
18 Het laatstgenoemde werd meegedeeld door
J. M. A. Hangoor te Oost-Souburg.
12
