De Kroniek 1990
1953 plaats vond, is dit oude
cultuurpatroon volledig verdwenen.
De meest voorkomende
verkavelingspatronen in de polder
Schouwen zijn de blokverkaveling en de
strokenverkaveling. Een primitieve,
onregelmatige blokverkaveling kwam o.a.
voor in het zgn. Prunjegebied en in de
duinpolders van de Westhoek van
Schouwen. Een wat modernere, veel
regelmatiger blokverkaveling ontstond op
wat jongere gronden in de polder
Schouwen, zoals de overslaggronden ten
noorden van Zierikzee en de grote
kreekruggen bij Noordwelle. Ontginning
door grootgrondbezitters gaf ook nogal
eens aanleiding tot het ontstaan van grote,
regelmatige blokken.
In het noordelijk deel van Schouwen, waar
de meeste dorpen lagen, treft men een zeer
onregelmatige oude strokenverkaveling aan.
Deze is niet te vergelijken met de
kaarsrechte strokenverkaveling elders in ons
land, zoals in het Hollands-Utrechtse
veenlandschap, het gebied Staphorst en het
Groningse Oldambt. De stroken land op
Schouwen zijn kort, van zeer uiteenlopende
lengte en breedte en hebben meestal
onregelmatige vormen. Evenals bij de
onregelmatige blokverkaveling zijn er bij de
onregelmatige strokenverkaveling ook meer
regelmatige varianten, bv. op de jongere
grond tussen Renesse en Oudendijke
(Ellemeet) en in de eerste poldertjes die
vanuit de Gouwe tegen de oude Schouwse
dijk zijn aangewonnen. Deze laatste zijn
vaak sterk versnipperd in zeer smalle
stroken.
Tenslotte zijn er nog de bijzondere
verkavelingen die als vreemde elementen in
het normale verkavelingspatroon liggen.
Het zijn de plekken waar in vroegere tijden
burgen (kasteel- ofwel vliedbergen),
kastelen, kloosters of grote hofsteden
hebben gelegen."
De prijs van dit deel IV is 27,50 voor
leden en 30,voor niet-leden.
Ook de vorige drie delen zijn nog
verkrijgbaar, a 25,voor leden en
27,50 voor niet-leden. Deze behandelen
respectievelijk respectievelijk:
Dreischor, Zonnemaire en de Gouwepolders
(I),
Duiveland (II) en
Westelijk Schouwen (III).
Alle veldnamenboeken, ieder met een
aantal kaarten waarop de namen
ingetekend zijn in de oude verkaveling, zijn
in de pauze van de ledenvergadering op 16
november te koop.
Op 16 november 1990 verschijnt de nieuwe
Kroniek van het Land van de Zeemeermin
van onze vereniging.
De commissie Jaarboek is er in geslaagd
weer een grote verscheidenheid aan
onderwerpen in deze 15de uitgave te
behandelen. Het zijn alle interessante
artikelen, die diverse aspecten uit de rijke
historie van Schouwen-Duiveland belichten.
De schrijvers zijn ter zake kundig.
Uit onderstaande inhoud mag de
gevarieerdheid van de artikelen blijken.
Een mestkuil uit 1300 aan de
Pieterseliestraat te Zierikzee door
R. M. van Heeringen
Melis Stoke, een onbekende?
De slag om Zierikzee in 1304 in de
Rijmkroniek van Holland door drs. Karin
de Rijke
De klerk Melis Stoke en Zierikzee in
1304
Een nieuwe archiefvondst door
drs. J. G. Smit
Klooster Bethlehem op Schouwen
Van agrarische nonnengemeenschap in de
Middeleeuwen tot modern landbouwbedrijf
door M. E. Jansen-Glas en W. P. Martens
224