-182-
De peilschalen geven de getijhoogte aan plus de opstuwing
door de wind. De golfoploop tegen dijken en duinen is hier
niet bijgerekend en kan nog een meter of meer betekenen,
aangegeven door het vloedmerk "veekrand"Het storm-
vloedpeil zou nóg hoger gekomen zijn als de waterstand op
de rivieren hoger was geweest.
Primaire oorzaak van de overstroming waren de te lage dij
ken. Nu zijn we geneigd alleen de natuur de schuld te ge
ven (we spreken immers van "natuurrampen")In de afgelo
pen eeuwen is er echter veel ingepolderd en de natuurlijke
bufferwerking van de buitendijkse schorren verdween daar
door (buffer in de zin van bergend vermogen en buffer als
uitloop voor golven)Het feit dat de Biesbosch niet inge
polderd was, behoedde Dordrecht wellicht voor een grotere
ramp door nog hogere waterstanden.
Elke plaats in Zeeland heeft dus z'n eigen stormvloedpeil
gehad. In een wat hoger gelegen dorp als Nieuwerkerk was
dat korter boven het maaiveld dan in de polder. Deze steen
geldt dus alleen hier voor Nieuwerkerk.
Was het nu ook de hoogste stormvloed die er ooit voorgeko
men is? Dat hoor je namelijk wel eens. Beter is het te
zeggen de hoogste stormvloed sinds er metingen worden bij
gehouden en dat is sinds de achttiende eeuw.
De zestiende-eeuwse stormvloeden moeten ook vreselijk ge
weest zijn: St.-Felixvloed 1530, Pontiaansvloed 1552, de
Allerheiligenvloed van 1570. Eerder was nog de stormvloed
die iedereen kent: de St-Elisabethsvloed van 1421. We
weten daarvan te weinig, de merktekens zelf zijn ook ver
zakt. Een vast punt zoals nu N.A.P. was er nog niet. De
gevolgen zijn beschreven in de drie standaardwerken van Dr.
M.K.E. Gottschalk "Stormvloeden en rivieroverstroningen in
Nederland". (Zij was lerares aardrijkskunde in Oostburg en
later lektor in de historische geografie aan de Universi
teit van Amsterdam.
De ramp, de stormvloed van 1953, heeft géén eigen naam ge
kregen. De naam Ignatiusvloed heeft geen ingang gevonden.
Een katholieke heiligennaam paste ook niet meer zo na de
Hervorming. Ook de naam Beatrixvloed die ik wel tegenkwam,
was niet zo geschikt.
De naamloze stormvloed van 1953 heeft in Nieuwerkerk nu
wel z'n eigen merksteen gekregen. Niet tot vermaak, wel
tot leringe en in de hoop dat er géén streep meer bijkomt)
Frans Beekman
